Wednesday, June 29, 2011

ေနၿပည္ေတာ္သြားေတာလား

ဒီတစ္ေခါက္ေနၿပည္ေတာ္သြားရတာေတာ္ေတာ္ပင္ပမ္းတယ္။ အသြားေရာအၿပန္ေကာ မိုး ကသည္းထန္စြာရြာေနေတာ႔ တစ္ခ်က္မွ မေမွးရဲဘူး။ မ်က္လုံး၄ လုံး နဲ႔ကားေမာင္းရတာေလ။ ယာဥ္ေမာင္း ကေမာင္း တာဆိုေပမဲ႔ ကိုယ္ ဘယ္ ေမွး ရဲမလဲ။ mileage ေက်ာ္သြားရင္ “ေဟ႔ ၁၀၀ ပဲေမာင္း “ဆိုၿပီး အရွိန္ေလွ်ာ႔ခိုင္းရတယ္။ လမ္းညႊန္ဆိုင္းဘုတ္ ကိုႀကည္႔ေမာင္း ခိုင္းရတယ္။ မိုးေတြသည္းၿပီး ညပိုင္းေမွာင္ေနေတာ႔ ေၾကာင္မ်က္လုံးေတြလမ္းမအလယ ္မွာ တတ္ ထားတာ ေတာ္ေတာ္ကိုေထာက္အကူရတယ္။ ေၾကာင္မ်က္လုံးေတြၿကည္႔

ၿပီး အလိုက္သင္႔ ေလးေမာင္းရတယ္။ သတိေပးဆိုင္းဘုတ္ေတြ၊အရွိန္ေလွ်ာ႔ ခိုင္းတဲ႔ သတိေပး ဆိုင္းဘုတ္ေတြဟာ ညအေမွာင္မွာ ေမာင္းတဲ႔ အခါေတာ္ေတာ္ အသုံး၀င္ပါတယ္။ တစ္ ခုပဲေႀကာက္ ရတယ္။လမ္းေဘးမခ်ပဲ မီး မပါ ဘာမပါနဲ႔ ကားရပ္ထားမွာ ကိုပဲစိုးရိမ္ ေနရတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ လည္း

“ ဘာေႀကာင္႔ ရပ္ရပ္ လမ္းေဘး ခ်ရပ္ “ သတိေပးဆိုင္း ဘုတ္ေတြေတြ႔ေနတာပဲ။

ဒီတစ္ေခါက္လမ္းမေပၚမွာ ေမာ္ေတာ္ဆိုုင္ကယ္ေတြ မေတြ႔ေသးဘူး လိုု႔ ေၿပာ မလို႔ရွိ ေနတုုံးေမာ္ေတာ္ဆိုုင္ကယ္တစ္စီးမီးထြန္းၿပီး လမ္းေၿပာင္း ၿပန္ ေမာင္း လာတာေတြ႔ ရပါေလေရာ။ အဲဒီအခ်ိန္ မွာယာဥ္ေမာင္း ကကားတ စ ္စ ီး ကိုုေက်ာ္တက္ ဖိုု႔ လုုပ္ေနတုုံးေတြ႔ တာဆိုုေတာ႔” ေဟ့ေဟ့ ဆိုုင္ ကယ္ လမ္းေၿပာင္းၿပန္စီး လာတယ္” လိုု ႔ေအာ္ရေသးတယ္။ ေတာသားေတြ ေတာကလွည္း လမ္းေႀကာင္းမွာ ဆိုုင္ကယ္ေတြကိုုယ္စီ စီး ေန လို႔ရေပမဲ႔လမ္းမႀကီးေပၚတက္လာကာစည္းမရွိ ကမ္း မရွိ ေတာ လမ္း လိုု စီးေနလိုု႔ ကေတာ႔ အၿမန္ ေမာင္း လာတဲ႔ ယာဥ္ေတြ အတြက္အႏၲာရယ္အေတာ္မ်ားပါတယ္။ ဆိုုင္ကယ္သိမ္းမယ္ ဆိုုတာေတာင္ ဂရုမစိုက္၊ မေႀကာက္မရြံ စီး ေနႀကဆဲပါပဲ။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၿမိဳ႔ေတာ္ ေနၿပည္ေတာ္ သို တစ္ လ ၂ေခါက္ေလာက္ ေတာ႔ အသြားအၿပန္ေရာက္ပါတယ္။ဒါ

ေပမဲ႔ ေနၿပည္ေတာ္ မွာ ေနရတာလုံး၀မေပ်ာ္ပါ။ တစ္ခါတစ္ရံ အပင္ပမး္ခံၿပီး ေန႔ခ်င္းၿပန္ေတာင္သြားခဲ႔

တယ္။ ဘာေႀကာင္ဒီ လိုၿဖစ္ရတာလဲ လို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္စဥ္းစားမိတယ္။ က်ေနာ္ တို႔္ႏုိင္ငံမွာ ေၿမေတြေပါေတာ႔ စက္ရုံေဆာက္ရင္ၿဖစ္ေစ၊ ရုံးေဆာက္ရင္ၿဖစ္ေစ က်ယ္က်ယ္၀န္း၀န္း နဲ႔ေၿမဧရိယာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို

ယူေလ႔ရွိတယ္။ ယခုလည္းေနၿပည္ေတာ္ရပ္ကြက္ေတြဟာ အေတာ္ ကို ဧရိယာက်ယ္၀န္းတဲ႔ အတြက္ တစ္ေနရာႏွုင္ တစ္ေနရာေတာ္ေတာ္ လွမ္းပါတယ္။ ၀န္ထမ္းေတြေနတဲ႔ လူေနတဲ႔ရပ္ကြက္မွာလည္း ပါသင္႔တဲ႔ infrastructure ေတြသိပ္မ ေတြ႔ ရဘူး။ လူေနတိုက္ခန္းေတြ အနီးအနားမွာ 7 eleven လိုဆိုင္မ်ိဳး၊ hawker centres လိုမ်ိဳး၊ စာအုပ္ vedio အငွား ဆိုင္ လိုမ်ဳိး၊ မရွိဘူး။poly clinic လိုေဆးခန္း မရွိဘူး။ ေကာ္ဖီ လက္ ဘက္ ရည္ဆိုင္ေတြေတာ႔ အခုနည္း နည္း ပါးပါးေတြ႔ လာရတတ္တယ္။

စင္ကာပူမွာ HDB apartment ေတြေဆာက္ ရင္ wet market တို႔ ထမင္းဟင္းစားစရာမ်ဳိးစုံ ဆိုင္တို႔ အေသးအမႊား လူသုံးကုန္ ေရာင္းတဲ႔ ဆိုင္ တုိ႔ ပါၿပီသားပဲ။က်န္းမာေရးအတြက္ poly clinic လိုေဆး ခန္း မ်ဳိး ကမနီးမေ၀းမွာ ရွိၿပီးသားပါ။ အခုေတာ႔စေဆာက္ ခါစက လူေနတိုက္ခန္းပဲ

ေဆာက္ ေပးၿပီး ေနသူေတြအဆင္ေၿပေစေရးအတြက္ လူမႈေရးနဲ႔ သက္ ဆိုင္တဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ၊ဆိုင္ေတြ တစ္ ခုမွ မပါဘူး။ ေစာေစာပိုင္းက၀န္ထမ္း မိသားစုထဲက ဆိုင္ဖြင္႔ ေရာင္း ရင္ေတာင္ လိုက္ ပိတ္ ခိုင္း အေရးယူ ခိုင္းတယ္ လို႔ အရင္ ကႀကားရပါတယ္။ ေဆးခန္းဖြင္႔ ရင္ေတာင္ အေရးယူတယ္ လို႔ ႀကား ရပါတယ္။ စဥ္းစားကထဲကိုကတပ္ရင္း ေတြကမိသားစုအိမ္ယာလိုင္းေတြ လိုစဥ္း စားခဲ႔ တယ္ နဲ႔ တူပါတယ္။ဘဏ္ က ကိုယ္တပည္႔ ေတြေတြ႔ေတာ႔ ဘယ္မွ လည္းသြားစရာမရွိဘူး၊ ရုံးပိတ္တုံး စားစရာ၀ယ္မထားမိရင္ တစ္ပတ္လုံးငတ္ေပေတာ႔ပဲတဲ႔။ သြားရၿပန္ ရင္ လည္း ဘတ္စ္ကားကေနရာတကာမေရာက္ ခရီးစရိတ္ ကအေတာ္ေထာင္းတယ္တဲ႔။ တစ္ခုေကာင္းတာေတာ႔ ရွိတယ္။ လိုင္း၂၀ ေလာက္ရွိတဲ႔ TV လိုင္းေတြေႀကာင္႔ ရုံးနားရက္ အတြင္း အိမ္မွာအပမ္းေၿဖစရာတစ္ခုေတာ႔ ရွိေနပါတယ္။

စာေရးသူေရာက္ဘူးတဲ႔ ႏိုင္ငံၿခား က administrative capital တစ္ ခုအေႀကာင္းေၿပာ ခ်င္ပါတယ္။ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံက ပီတိုရီးယားၿမိဳ႔ေတာ္ပါ။ ဂ်ဳိဘတ္ လို႔ေခၚတဲ႔ ဂ်ိဳဟန္နာဘတ္စ္ ၿမိဳ႔ ကေတာ႔ စီးပြားေရး ၿမိဳ႔ေတာ္ပါ။ လူရႈပ္ေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိတယ္။ ပီတိုရီးယား နဲ႔ ဂ်ဳိ ဘတ္ ကိုဆက္သြြယ္ ေဖါက္ ထားတဲ႔ highway လမ္းမ ႀကီးကေတာ္ေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ လမ္းမွာေတာေတာေတာ႔ မရွိဘူး။ ႏြားစားက်က္ grazing land ေတြပဲရွိတယ္။ဒါေပမဲ႔ေတာ္ေတာ္ ကိုရႈခင္းေကာင္း ပါတယ္၊ ေတာင္ တက္ေတာင္ဆင္းေတြ နဲ႔ ရန္ကုန္ ေနၿပည္ေတာ္ လမ္း လိုပါပဲ။

ဂ်ိဳဘတ္ ကေနပီတိုရီးယား ကိုသြားတာ Sunday ေန႔ ရုံး ပိတ္ရက္ပါ။ ၿမိဳ႔ ေတာ္ ကို ေရာက္ ေတာ႔ လမ္းေတြအား လုံးဟာကားေတြ ရွင္း လင္းေနတာပါပဲ။ သိရတာကေတာ႔ ပီတိုရီးယား ကို ေတာင္အာဖရိကသား ေႀကးေရတတ္ေတြက အပန္းေၿဖ ၿမိဳ႔ေတာ္လိုသေဘာ ထားၿပီး second homes ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိႀကပါတယ္။ weekends ေတြမွာ လာအနားယူႀကပါတယ္။ ဒီ လိုပုံစံမ်ဳိးခပ္ဆန္ဆန္ ဆြစ္ဇာလန္မွာ ႀကံဳဘူးတယ္။ ဂ်နီဗာ ကို အိမ္နီး ခ်င္း

ႀသစ္ေႀတးလ်ား ကလာအလုပ္ႀကတာမ်ားတယ္။ weekend ဆိုရင္အိမ္ၿပန္ႀကေကာ၊ ဒါေႀကာင္႔ weekend ဆိုရင္ ဂ်နီဗာ မွာ tourists နဲ႔ ဆိုင္ ေတြပဲ ရွိတယ္ လို႔ ေၿပာ စမွတ္ရွိ ၾကပါတယ္။

ပီတိုရီးယားကိုႀကည္႔ ရင္ေနခ်င္႔စဖြယ္ ၿမိဳ႔ေတာ္ပါ။ေနၿပည္ေတာ္ လည္း အဲဒီ လိုပါပဲ။ ဒါေပမဲ႔ ေနၿပည္ေတာ္မွာ ေနသူေတြ ဘာေႀကာင္႔ မေပ်ာ္ ႀကတာလဲ။ entertainment မရွိ လို႔ လည္း မဟုတ္ဘူး။ထိုက္သင္႔ သေလာက္ ေတာ႔ အခုဆို ရွိေနတာပဲဲေလ၊ တစ္ခ်ဳိ႔ ကတည္းရခိုရတာ အရမ္း ကသီ လင္တႏိုင္တယ္ လို႔ေၿပာႀကတယ္။ ေစ်းႀကီး တဲ႔ဟိုတယ္ေတြေတာ႔ အမ်ားႀကီး ပါ။ ေစ်းသင္႔တင္႔ တဲ႔ စည္ပင္ ဟိုတယ္

ဆိုတာလဲတည္း ခ်င္တဲ႔ သူကမ်ားေနၿပီး သိတယ္မဟုတ္ လား ဆိုင္ရာ ပိုင္ ရာေတြ နဲ႔ ဆိုေတာ႔ booking လုပ္ ရတာကအစ ခက္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ ခုက public transport ပါ။ ၂၀၀၆ ကစေရတြက္ ရင္၅ႏွစ္ နီး ပါးရွိပါၿပီ။

ေနရာတိုင္း ကို ေစ်း သက္သက္သာသာနဲ႔ေရာက္မဲ႔ ဘတ္စ္ကားလိုင္းေတြအေတာ္နည္း တာကို ေတြ႔ ရပါတယ္။ ညေန ၆ နာရီေက်ာ္သြား ရင္ ရုံးေတြဖက္သြားတဲ႔ လမ္းမွာေၿခာက္ကပ္ေနတာပဲ ေတြ႔ ရမယ္။ တခါတရံစဥ္းစားမိတယ္၊ ရန္ကုန္ စီးပြားေရးၿမိဳ႔ေတာ္မွာ ဆိုင္ကယ္ မစီး ရဘူး ကန္႔ သတ္ထားတယ္။ ေနၿပည္ေတာ္မွာ ေတာ႔ ဆိုင္ ကယ္ေတြ ေပါမွ ေပါ ပါပဲ။ ဆိုင္ကယ္ မစီး ရ လို႔ မ်ား လုပ္ ခ် လိုက္ လို႔ ကေတာ႔ ကိစၥႀကီး ငယ္ နဲ႔ လာ တဲ႔ သူေတြ အတြက္ Transport လုံး၀ ခက္သြားမွာ ပါ။ဆိုင္ကယ္ေတြရွိေန လို႔ အသြားအလာ အဆင္ေၿပေနႀကတာပါ။ အရင္ ကပုလင္းနဲ႔ ပုံးေထာင္ထားတဲ႔ private gas station ေတြ မေတြ႔ ဘူး၊ အခုေတြ႔ ေနရၿပီ။

စာေရးသူတိုငယ္စဥ္ RIT မွာ အေဆာင္ေနေတာ႔ လူတစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္ ပဲပါ လည္း ဘတ္စ္ကားေတြကအင္းစိန္လမ္းေပၚမွာ ေၿပးဆြဲ ေနႀကပါတယ္။အခုအဲဒီအစဥ္အလာေပ်ာက္သြားၿပီး အုံနာခရဖို႔ ပဲအသဲအသန္ေမာင္းေနၾကတာဆိုေတာ႔ ရန္ ကုန္ၿမိဳ႔ က ဘတ္စ္ ကားစပယ္ယာအေပါက္ ဆိုးတာဟာဟိုး ေလးတေက်ာ္ေက်ာ္ပါပဲ။ RIT ေက်ာင္း သားဘ၀ က ေနာက္ဆုံး ကားနဲ႔ အခ်ိန္ ကိုက္ ၿပီးေၿမနီကုန္းမွာ အခ်ိဳစုံမႀကာခဏဘတ္စ္ကားစီးသြားစားတဲ႔ အခါ ေနာက္က်တဲ႔ အတြက္ ေနာက္ ဆုံးကား လြတ္ ရင္ ႀကိဳ႔ ကုန္း အထိေၿခလွ်င္ၿပန္ ႀကရတာ ကို သူငယ္ ခ်င္း တို႔ သတိရေနႀကမွာ ပါ။

လူမရွိ လည္းအရႈံးခံေၿပးဆြဲမဲ႔ ဘတ္စ္ ကားေနၿပည္ေတာ္ မွာ လိုပါတယ္။ ဇိမ္ခံလို႔ ရႏိုင္တဲ႔ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းေတြ ေဆာက္ၿပီး ၿမန္မာ tycoons ေတြ လာေန လို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ရွိတယ္ လို႔ မႀကား မိေသးပါဘူး။ လူလတ္တန္းစားေတြစား ႏုိင္တဲ႔ Food court လိုဟာမ်ဳိးရုံးေတြနား မွာ ရွိေနဖို႔ လိုပါတယ္။ ၿမန္မာ

ၿပည္မွာ သက္ သာဆိုင္ဆိုတာဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာႀကာသည္အထိရွိေနဆဲၿဖစ္ပါတယ္။ အခု လည္း ရွိေနပါတယ္။သက္လည္းမသက္သာပါဘူး။ စားတာေတာ႔ နည္း နည္း နဲ႔ ေကာင္းေကာင္းစားခ်င္ ၾကမွာ ပါ။

တစ္ခုသတိထားမိတာရွိတယ္။ ၿမန္မာမိသားစု ေတြဟာ ထမင္းဟင္းခ်က္စားရတာ ကို တန္ ဖိုးထားႀကတယ္။ dining out လုပ္ခ်င္ ရင္ ေန႔ တိုင္း လုပ္ ႏုိင္ဖို႔ အေၿခအေနေတြေပးေပမဲ႔ ႏိုင္ငံၿခား မွာ ေတာင္ ၿမန္မာ ေတြ အိမ္ မွာ ပဲခ်က္ စားႀကတာမ်ားပါတယ္။ထမင္းခ်ိဳင္႔ ရုံး ကို ယူတာလည္း ၿမန္မာ မွာ ပဲမ်ားမယ္ ထင္တယ္။ Food နဲ႔ ပတ္ သက္ ၿပီးေရြးခ်ယ္စရာမ်ားမ်ား မရွိတာ၊ ေစ်း ႏွဳန္း ႀကီး ၿမင္႔ တာ၊ လခ ကနည္းတာ ဒါေတြဟာ ကအဓိကအခ်က္ေတြ ၿဖစ္ လိမ္႔ မယ္ ထင္တယ္။

ေနၿပည္ေတာ္ က အၿပန္မွာ ညစာ စား ဖို႕ ကအခ်ိန္ ကေစာေနေသးေပမဲ႔ ၁၁၅ မိုင္က Feel Express မွာ ၀င္စားဖို႔ ဆုံးၿဖတ္ လိုက္ ပါတယ္။ညစာ ကို light food ပဲစားေနႀကဆိုေတာ႔ ၿပည္ ထမင္း သုတ္ မွာ လိုက္တယ္။ၿပည္ ထမင္း သုတ္နဲ႔ လိုက္ ဖက္မဲ႔ ႀကက္သြန္ ခရမ္းခ်ဥ္သီး အခ်ဥ္ ရယ္ ဆတ္သားေၿခာက္ ရယ္ ထပ္မွာ ပါတယ္။

ေတာ္ေတာ္ စားေကာင္း ေတာ႔ တစ္ပုဂံကုန္သြားေရာပဲ။ Feel Express က တၿခား ဆိုင္ေတြနဲ႔ ယွဥ္ ရင္ ေတာ္ေတာ္ေရာင္း ေကာင္း ပုံရပါတယ္။ Food variety လည္း စုံစုံလင္လင္ ရွိပ့ံ ရပါတယ္။ အိမ္သာ ကိုေတာ႔ စပယ္ ရွယ္ လုပ္ထားပါတယ္။ၿမန္မာ ေတြ ညစ္ညစ္ ပတ္ပတ္ေနတတ္ တာ ကို Feel ပိုင္ ရွင္ ကသတိၿပဳမိ ပုံရပါတယ္။ အိမ္သာေတြကို၀န္ထမး္ ၂ ေယာက္ ေလာက္ ကပင္ တိုင္ ရွင္း ေနတာေတြ႔ ရပါတယ္။ အၿပန္ ခရီး မွာ ေမွာင္ လည္းေမွာင္ မိုး ကလည္း သဲသဲမဲမဲ ရြာေနေတာ႔ ထမင္း လုံးဘယ္စီ၀ံ့မလဲ၊ မ်က္ လုံး ကို ၿဖဲႀကည္႔ ၿပီး ယာဥ္ေမာင္း ကို ကူညီေမာင္းေပး လာတာ ရန္ကုန္ နား နီးမွ ပဲ မိုး ကတိတ္ သြားေတာ႔တယ္။

Wednesday, June 1, 2011

စီပြားေရးရာေထြရာေလးပါး

ျမန္မာနိုင္ငံ၌ အစိုးရသစ္ကို ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ ဖဲြ့စည္းျပီးေနာက္ စီးပြားေရးတံခါးဖြင့္မႈမ်ားရိွပါက ေနရာဦး ဖ်ာခင္းနိုင္ရန္ နိုင္ငံတကာမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အဖဲြ့အစည္းအသီးသီးမွ မန္ေနဂ်ာမ်ားဟာ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွရန္ အဆိုျပုပံုစံ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို ကိုင္စဲြျပီး၊ ျမန္မာနိုင္ငံကို ေရာက္လာလ်က္ ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားရဲ့ အားနည္းခ်က္ မ်ားကို အခြင့္ေကာင္းယူကာ တစ္နပ္စားအျကံနဲ့ ရႊန္းရႊန္းေဝေအာင္ ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္ျကမွာကို စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုကေတာ့ တခါေသဘူး ပ်ဥ္ဘိုးနားလည္တဲ့သူ၊ ခဲမွန္ဘူးတဲ့ စာသူငယ္မ်ား ျဖစ္ျကေလေတာ့ သတိနဲ့ေျပာဆို တုန့္ျပန္ျကတာကို ေတြ့ရပါတယ္။

စာေရးသူတို့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာလည္း ဌာနတိုင္းလိုလိုမွာ အေျပာင္းအလဲမ်ား လုပ္ေနျပီလို့ ျကားရပါတယ္။ ကုမၸဏီ မွတ္ပံုတင္ရင္ ျကာတယ္ ျကာတယ္လို့ ဆိုေပမဲ့ အခုေမလ (၁၈)ရက္ေန့ ေနာက္ပိုင္းကစျပီး လိုအပ္တဲ့စာရြက္စာတမ္း ျပည့္စံုရင္ ၃ နာရီ ပဲ ျကာပါေတာ့တယ္လို့ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား ဝမ္းသာအားရေျပာျကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုမၸဏီေဟာင္း သက္တမ္းတိုးရာမွာ ေတာ့ မျမန္ေသးဘူးလို့ ဆိုျကပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုရဲ့ Board of Directors မွာ ပါဝင္တဲ့ members ေတြနဲ့ ပါတ္သက္ျပီး ရဲစခန္းက betting လိုက္တဲ့အခါ ေမးတတ္ဖို့လိုတယ္။ မဆိုင္တာေတြကိုေမးေတာ့ ကုမၸဏီေတြ ကသိကေအာက္ ျဖစ္ျကရတယ္လို့ ျကားပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ဘာေမးဘာေမးဆိုျပီး criteria သတ္မွတ္ေပးသင့္တယ္လို့ ေျပာျကပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ့ တုန့္ျပန္ခ်က္ေတြပါ။ ဘာဘဲေျပာေျပာအရင္က ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ရင္ျကာတယ္ဆိုတဲ့ သမားရိုးက် သတင္းဟာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးဆို တာ ျပန့္နံွ့သြားဖို့ လိုပါတယ္။

စာေရးသူ တစ္ေန့က စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကန့္ဗလူဘက္က က်ပ္သိန္း (၄ဝဝဝ-၅ဝဝဝ)ေလာက္တန္ဖိုးရိွတဲ့ လုပ္ငန္း တစ္ခုကို လုပ္ေနသူတစ္ဦးနဲ့ စကားေျပာျကည့္ရာ သူ့အေနနဲ့ ကုမၸဏီမဖဲြ့နိုင္ေတာ့ သူမ်ားကုမၸဏီနံမည္ခံျပီး စီးပြားေရးကို ေလွ်ာက္လုပ္ေနရတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ သားသမီးေတြက လူငယ္ဘဲြ့ရပညာတတ္ေတြပါ။ ဒါနဲ့ စာေရးသူက အဆိုပါ ပုဂၢိုလ္ကို ကုမၸဏီေထာင္ဖို့ မို်းဆက္သစ္လူငယ္ သားသမီးေတြကိုခိုင္းဖို့ တိုက္တြန္းလိုက္ျပီး၊ export ကို ကိုယ္တိုင္လုပ္ဖို့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူက ျပန္ေျပာတာကေတာ့ ''ကုမၸဏီေထာင္ဖို့ဆိုတာ အခိ်န္အမ်ားျကီးကုန္တဲ့အျပင္ ေငြလည္းေတာ္ေတာ္ကုန္တယ္''လို့ ျကားလို့ပါလို့ ျပန္ေျပာပါတယ္။ စာေရးသူက ကုမၸဏီေထာင္ဖို့လိုတဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြကေတာ့ အဲ့ဒါေတြပဲ။ ကိုယ္တိုင္ရံုးျပင္ ကနၷားမသြားခ်င္ရင္ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း လုပ္ေပးေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြရိွတယ္။ မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္ကိုင္ေပးတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ ကုမၸဏီေတြနဲ့ ဆက္သြယ္ပါလို့ အျကံျပုခဲ့ပါတယ္။

စကားမစပ္ စာေရးသူတို့နိုင္ငံမွTrade in serivice လို့ေခၚတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းကုမၸဏီေတြ ဖံြ့ျဖိုးတိုးတက္ ေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖို့ လိုပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းေတြကို အမ်ားအျမင္မွာေတာ့ ''ပဲြစား''ေတြလို့ ျမင္ျကပါတယ္။ လာေရာက္ဆက္ သြယ္တဲ့ သူေတြထဲမွာလည္း ''ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း''တန္ဘိုးကို သိတဲ့သူရိွသလို တခို့်က ဝန္ေဆာင္ခအတြက္ သတ္မွတ္ေျကး ေပးရမွာကို နွေမ်ာတြန့္တိုျကတယ္။ ဒီအခိ်န္မွာ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ဖို့ ဝန္ေဆာင္ခေပးေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြလည္း သူတို့ရဲ့ ''ဝန္ေဆာင္ခ'' ေတြ ေလွ်ာ့ယူဖို့ ေကာင္းေနပါျပီ။ ေနျပည္ေတာ္ ခဏခဏမသြားရေတာ့ဘူး မဟုတ္လား ၊

ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္တာကို on line နဲ့လုပ္လို့ရေအာင္ေတာင္ ျကိုးစားေနျပီလို့ သတင္းျကားသိရပါတယ္။ ဒါကလည္း အင္မတန္မွ တိုးတက္တဲ့အျမင္ပါ။ ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ့ ''on line '' နဲ့လုပ္လို့ ငါတို့လုပ္ငန္းေတာ့ ''အ''သြား ေတာ့မွာပဲလို့ မျမင္ပါနဲ့။ ပိုျပီးေတာ့ လုပ္ငန္းေတြသြက္လက္ျမန္ဆန္လာမွာ ျဖစ္တယ္လို့ ယံုျကည္ပါ။ ပို့ကုန္သြင္းကုန္ လိုင္စင္ကို on line ကေန ေလွ်ာက္လို့ရေအာင္ ဒီလိုပဲလုပ္ခဲ့ျကတာပါ၊ D form ကလည္း အဲ့ဒီလိုပါပဲ။ အခုဆိုရင္ အဆင္ေျပေနပါျပီ။

on line က ေငြသြင္းနိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို့ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။

အစပိုင္းမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ နိုင္ငံတကာက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ျမန္မာကိုလာျပီး model ပံုစံအမို်းမို်းနဲ့ ဖက္စပ္ လုပ္ငန္းေတြ တင္ျပဆဲြေဆာင္လုပ္ကိုင္ဖို့ တာစူေနတာကို သတိနဲ့ ဆက္ဆံေဆာင္ရြက္ျကဖို့ ေျပာလိုပါတယ္။ တေလာက ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈနဲ့ ပတ္သက္ျပီး countrywise risk analysis ေတြရွာေဖြတင္ျပဖို့ countrywise rating ေတြ ရွာေဖြတင္ျပဖို့ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေငြအရင္းအနီွးျကီးမားတဲ့ လုပ္ငန္းရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈေတြမွာ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွသူေတြဖက္က ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္သလဲဆိုတာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ အငယ္စား၊ အလတ္စားေတြ မသိျကပါဘူး။ သူတို့ကလည္း သူတို့လုပ္ငန္း အမ်ားသိမွာစိုးလို့ လိွု့်လိွု့်ဝွက္ ဝွက္ လုပ္ျကပါတယ္။ စပ္စပ္စုစုနဲ့ ေမးျမန္းသူေတြေလာက္သာ အေပၚရံသိျကပါတယ္။ ဒီကုမၸဏီေတြကလည္း ေဖၚထုတ္မေျပာ ျကပါဘူး။ နိုင္ငံျခားက ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈလာရင္ သူတို့ရဲ့ management ပံုစံ ေတြ့ ရ ပါ မယ္။ technology-know-how ေတြ ရလာမယ္။ အလုပ္သမားပိုင္းမွာ စည္းကမ္း၊ စနစ္က်နစြာ ေဆာင္ရြက္တတ္တဲ့ အသိတရားေတြရလာမယ္ (ဒီေနရာကို နိုင္ငံျခားသား လုပ္ငန္းရွင္ေတြ ျပည္တြင္းမွာေတာင္ အလုပ္သမားေတြကို ေခါင္းပံုျဖတ္တာ၊ တင္စီးတာေတြ မရိွဖို့ လိုပါတယ္။)ေနာက္တစ္ခု အျကံျပုခ်င္တာက ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအေနနဲ့ မိမိဖက္စပ္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ လိုတဲ့ ရင္းနီွးျမႈပ္နံွမႈလုပ္ငန္းေတြနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ အေျကာင္းအရာ အခ်က္အလက္အားလံုးကို (ဘယ္နွစ္နွစ္နဲ့ အရင္းေက်နိုင္မယ္ဆိုတာကအစ ေနာက္ဘယ္ေလာက္ ထိ တိုးခဲ့်နိုင္မယ္ဆိုတာအဆံုး)ျပုစုထားဖို့ လိုပါတယ္။ investment proposal ကိုလည္း သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေသေသသပ္သပ္နဲ့ ျပုစုထားသင့္ပါတယ္။ power point presentation လည္း လိုအပ္ရင္ ျပုစုထားသင့္ပါတယ္။ စာေရးသူ ဘာေျကာင့္ေျပာရသလဲဆိုရင္ ေတြ့ရသမွ် အလတ္စား ျပည္ပလုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ဘယ္အပိုင္းကို ရင္းနီွးျမႈပ္နံွရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုပဲ အျမဲေမးခံေနရလို့ပါပဲ။ သူတို့နဲ့ ေတြ့တဲ့အခါ ျမန္မာေငြ exchange rate ကိစၥ လတ္တေလာ ျဖစ္ပ်က္ေနမႈကို တတ္နိုင္သမွ် ရွင္းျပပါတယ္။ သူတို့အားလံုး လက္ခံသလိုလိုရိွေပမဲ့ အျပည့္အဝ နားမလယ္ျကပါ။ သံသယနဲ့ပဲ လက္ခံျကပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ ဒီအခ်က္ဟာ ရင္းနီွီးျမႈပ္နံွမႈအတြက္ အျကီးမားဆံုးေသာ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုလို့ စာေရးသူ ခံစားနားလည္ရပါတယ္။