အာဖလာေတာ့ဆင္ (Aflatoxins ) မႈိဆိပ္ စားစရာေတြထဲမွာ ပါဝင္ေနတာဟာ လူေတြရဲ႕က်န္းမာေရး ကိုထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေမာင္တိုင္ပင္ပီတီေအစီ မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ ့စဥ္ကင႐ုတ္သီးထဲအာဖလာေတာ့ဆင္မႈိ ဆိပ္ပါဝင္ေနတာကိုေလ့လာခိုင္းဘူးပါတယ္။
င႐ုတ္သီးေတာင့္ခူးဆြတ္ၿပီး ေနလွန္းေျခာက္ေသြ႕ေနစဥ္ကာလမွာ ေကာင္းစြာမေျခာက္ေသြ႕လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ မိုးမိခဲ့ရင္ျဖစ္ေစ၊ င႐ုတ္သီးေျခာက္ထားသိုရာမွာတနည္းနည္းျဖင့္ ျပန္စိုမိလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ မႈိတက္လာႏိုင္ၿပီး အာဖလာေတာ့ဆင္ထုတ္လုပ္ေပးသည့္အက္စ္ပါဂီလပ္စ္ပါရာစိုက္တစ္ကပ္စ္ ( Aspagillus Parasitiscus) စတဲ့ အာဖလာေတာ့ဆင္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ မႈမ်ားစြဲကပ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာေတာင္သူလက္ထဲမွာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ ရိတ္သိမ္းၿပီးေနာက္ပိုင္းျပႆနာ post harvest issues ေတြပါ။
ေတာင္ကိုးရီယားအကူအညီနဲ႔ ပုသိမ္ႀကီးမွာ Post Harvest Technology Center တည္ေထာင္ထားတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ င႐ုတ္သီးစိုက္ ေတာင္သူ မ်ားပညာေပးေရး လုပ္ငန္းေတြကိုတစ္ဖက္တစ္လမ္းကေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေတြက ေတာင္ကိုရီးယားကိုျမန္မာကေနပို႔ လိုက္တဲ့ င႐ုတ္သီးေျခာက္ မွာ အာဖလာေတာ့ဆင္ပါတာေျကာင့္ ပစၥည္းေတြ ျပန္ပို ့ခံရဘူးပါတယ္။ေတာင္ကိုရီးယားဟာင႐ုတ္သီးအေျမာက္အမ်ားစိုက္သလို င႐ုတ္သီးလည္းစားပါတယ္။ သူတို႔ မွာ င႐ုတ္သီး drying process quality control procedures ေတြရွိ ႏိုင္ပါတယ္။
လုပ္ငန္းရွင္ေတြခ်ည္းပဲ ေျပာေနလို႔ မရပါ။ ေတာင္သူပညာေပးအမ်ားႀကီလိုပါတယ္။ အာဖလာေတာ့ဆင္ ဟာ carcinogenic ျဖစ္ပါတယ္။အရက္ မေသာက္ပဲ အသဲကင္ဆာျဖစ္တာ လည္း carcinogenic ျဖစ္တဲအစားအစာေတြစားလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး FDA ကဆရာေတြ ဒါမ်ိဳးေတြျဖစ္လာႏိုင္တာေၾကာင့္ သဲသဲမဲမဲ တားျမစ္ေနရတာ ကို နားလည္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ စီးပြားကူးသန္းစားသုံးသူ ေရးရာကလည္းဒီကိစၥကိုတစ္ခုခုေတာ့လုပ္သင့္ေနပါၿပီ။ ဘာလုပ္သင့္လဲဆိုတာ ဌာနရဲ ့vision mission ေတြကိုေက်ညက္စြာမသိတဲ့ အတြက္ ဘာေျပာရမွန္းမသိပါ။က်ေနာ္ကေတာ့ အက်က္မႈန္႔၊ ေလးစိပ္ကြဲ၊ အစိမ္းမႈန္ ့ေတြမစားတာၾကာပါၿပီ။ စင္ကာပူမွာ အိႏၵိယ ကတင္သြင္းလာတဲ့ င႐ုတ္သီးအရွည္ေတာင့္ကို ေလ့လာၾကည့္ရာ ေကာင္းစြာ ေျခာက္ေသြ႕ ၿပီးအတြင္း၌ မႈိလကၡဏာအရိပ္အေရာင္မ်ားမေတြ ့ရပါ။
သိသမွ်ေရးျပတာပါ။ လုပ္တာကေတာ့ တာဝန္ရွိသူေတြလုပ္ၾကပါလိမ့္မယ္