ယေန႔ေငြေႀကးၿပႆနာႏွင႔္ေဆာင္ရြက္ရန္ပ်က္ကြက္ခဲ႔မႈမ်ား

၂၀၀၈ခုုႏွစ္ေအာက္တိုုဘာလ၊ သမၼတ ဘြတ္ရွ္အစိုုးရလက္ထက္ အိမ္ရာၿပႆနာေပၚေပါက္ခဲ႔
ေသာေႀကာင္႔ Trouble Asset Relief Programme TARP ကိုုစီစဥ္ေဆာက္ရြက္ခဲ႔ၿပီး အစိုုးရက
ဘဏ္မ်ားကိုုကယ္တင္ခဲ႔ရာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆၀၀ ဘီလီယံကိုု ထုုတ္သုုံးစြဲခဲ႔ ရပါတယ္။တ
ကယ္ေတာ႔ဒီေငြေတြကိုုအေမရိကန္အစိုုးရ ၀ါဇီလိုုဌာနမ်ဳိးမွာ ရုုိက္ႏွိပ္ခဲ႔ရတာပါ။ တစ္ဖန္ သမၼတ
အိုုဘားမားလက္ထက္ေရာက္ေတာ႔လည္းFannie Freddie လိုု ကုုမၺဏီမ်ဳိးအတြက္ bailout ဆက္
လုုပ္ရေတာ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာေတြရုုိက္ထုုတ္ရၿပန္ေရာ။ အဲေတာ႔အေမရိကန္ဟာ ေဒၚလာစကၠဴ
ေတြကိုု ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာဆက္တိုုက္လိုုလိုုရုုိက္ထုုတ္ေနရေတာ႔ ဒီေဒၚလာေတြဟာကမၻာ
အႏွံ႔အၿပား ေရာက္သြားေတာ႔တာပါပဲ။ဒီအေမရိကန္ေတြေႀကာင္႔ က်ေနာ္တိုု႔တစ္ေတြအားလုုံး
ဒီအက်ဳိးဆက္ကိုု ခံစားေနရတာပါ။

ဒီေဒၚလာေတြဟာ emerging markets ေတြရွိတဲ႔ အာရွႏုုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုု ေရာက္ လာခဲ႔
ပါတယ္။အာရွႏုုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္းဒီလိုုေရာက္ လာလိမ္႔ဆိုုတာသိေတာ႔ အကာအ
ကြယ္အစီအမံေတြလုုပ္ထားႀကပါတယ္။ ဒီအေႀကာင္း ကိုု၂၀၁၁ခုုႏွစ္ေမလက UMFCCI ကိုု လာေရာက္ခဲ႔တဲ႔ စင္ကာပူ Strait Capitals က Dr Wang Yut Fang ကလိုုေငြၿပမႈကိုုေၿဖရွင္းဖုုိ႔
အေမရိကန္ဟာေဒၚလာေငြစကၠဴေတြကိုု ရုုိက္ထုုတ္ေနတာေႀကာင္႔ ႏုုိင္ငံတိုုင္းလိုုလိုုေဒၚလာလဲလွယ္
ႏွဳန္းေတြက်ဆင္းလ်က္ရွိေႀကာင္းကိုုေထာက္ၿပေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္။သူတိုု႔ႏိုုင္ငံမွာ ကာကြယ္ေရးအစီအမံေတြေဆာင္ရြက္ထားၿပီးၿဖစ္ေႀကာင္းနဲ႔ ပုုဂၢလိကေတြကေတာ႔ property market ကိုုေၿပာင္းရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံေနတာေႀကာင္႔ စင္ကာပူမွာ condo, HDB flat ေတြေစ်းတက္ခဲ႔တယ္ လိုု႔ ေၿပာၿပပါတယ္။ ဒါကိုုသိလိုု႔စင္ကာပူ၊မေလးရွား၊
ထိုုင္း၊ဖီလစ္ပိုုင္တိုု႔မွာလည္း ႀကိဳတင္ၿပင္ဆင္ႀကပါတယ္။ တစ္ခုုၿမန္မာထက္သာတာက သူတိုု႔ဘဏ္ေတြဟာေဒၚလာဘယ္ေလာက္၀င္သလဲထြက္သလဲဆိုုတာကိုုစာရင္းအင္းရွိတယ္၊သိေနၾကတယ္၊တရား၀င္ပဲ၀င္တယ္၊တရား၀င္ပဲထြက္တာကိုုး၊ က်ေနာ္တိုု႔ၿမန္မာကဒါေတြလုုပ္ဖိုု႔ပ်က္
ကြက္ခဲ႔တယ္။ ေဒၚလာတက္တာက်တာၿမန္မာနဲ႔မဆိုုင္သလိုုလုုပ္ေနႀကတယ္။

စာေရးသူတိုု႔ၿမန္မာမွာေတာ႔ေဒၚလာ supply / demand ဘယ္ေလာက္ရွိသလဲဆိုုတာမသိပါဘူး။
informal sources ေတြကပဲအ၀င္အထြက္ရွိေတာ႔ ဒီအေႀကာင္းေၿပာႀကရရင္မွန္းဆၿပီး ခန္႔မွန္း
ေၿပာေနရတာပါ။ ၿမန္မာစီးပြားေရးအသိုုက္အ၀န္းထဲမွာေတာ႔ ေဒၚလာ ၁သန္းေလာက္အေ၀း
လႊဲလုုပ္ဖိုု႔ ဘာမွမခဲယဥ္းဘူး လိုု႔ေၿပာၾကတာပဲ။ သြင္းကုုန္ကိုုၾကည္႔ပါ။ ပစၥည္းကေဒၚလာ၄သိန္း
ေလာက္ေစ်းရွိေနေပမဲ႔သြင္းကုုန္လိုုင္စင္တင္ရင္ေဒၚလာ၁သိန္းေလာက္ပဲတင္ၿပႀကတယ္။ ၃ သိန္းကိုုအေ၀းလႊဲ နဲ႔ ပိုု႔ေပးလိုုက္တယ္။ ဘာလိုု႔ဒီလိုုလုုပ္သလဲ ? ႏွစ္ကုုန္ရင္အၿမတ္ေတာ္ေႀကးေပး
ရတာနည္းခ်င္တယ္။ေဒၚလာကိုု earning ေစ်းထက္နိမ္႔တဲ႔ အေ၀းလႊဲႏွဳန္းနဲ႔ ၀ယ္ရေတာ႔အတိုုင္း
အတာတခုုအထိသက္သာတယ္။ risk ေတာ႔ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ႔သက္သာတဲ႔ေငြကေလာက္ေလာက္
လားလားဆိုုေတာ႔စြန္႔စားႀကတယ္။ trust နဲ႔ လုုပ္ႀကတယ္။အဲေတာ႔ ကမၻာ႔ႏုုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာဒီကိစၥကိုုႀကိဳတင္သိထားၿပီးအကာအကြယ္လုုပ္ထားေတာ႔ ၿမန္မာေလာက္မဆိုုးဘူး
လိုု႔ဆိုုရမွာ ၿဖစ္တယ္။ export tax ကိုုၿဖဳတ္ပစ္ခဲ႔တဲ႔ ၁-၀ရ-၂၀၁၁ မွ ၂၄-၀၈-၂၀၁၁ အတြင္းၿဖစ္
ေပၚခဲ႔တဲ႔ ကမၻာ႔ ေငြေရးေႀကးေရးအေၿခအေနေတြႀကည္႔ရေအာင္။

ေငြေႀကး ၁-၇-၂၀၁၁ ၂၄-၈-၂၀၁၁ ေၿပာင္းလဲမႈ

Euro 0.6903 0.6916 (-) 0.19
Pound 0.6228 0.6070 (+)2.54
Yen 80.54 76.55 (+)4.95
Yuan 6.4663 6.3850 (+)1.70
Sing$ 1.2297 1.2059 (+)1.93
Rupee 45.1724 45.9950 (-)1.78
Baht 30.7814 29.9250 (+)2.80
Korea Wan 1069.52 1082.2400 (-)1.19
*KYATS 808 710 (+)12.13
@KYATS 812 680 (+)16.26
မွတ္ခ်က္ *earning dollar ေစ်းၿဖစ္ပါတယ္။ @green notes ေစ်း
တယ္။

အထက္ပါဇယားကိုုႀကည္႔ ရင္ ဂ်ပန္ယန္းေငြတစ္ခုုပဲ ၅%နီးပါးတက္ခဲ႔ပါတယ္။ဒါကလည္းဂ်ပန္မွာ
ဆူနာမီၿဖစ္ရပ္နဲ႔ အဏုုၿမဴဓါတ္ေပါင္းဖိုုၿပႆနာေတြေႀကာင္႔ လိုု႔ေၿပာႏုုိင္ပါတယ္။ အားလုုံးကိုုၿမန္မာ
က်ပ္နဲ႔ႏုုိင္းယွဥ္ႀကည္႔ ရင္ ၿမန္မာေငြတန္ဖိုုးၿမင္႔တက္မႈက ၁၀%ေက်ာ္မွာ ၿဖစ္ေနပါတယ္။ ကဲ ဒီရက္ေတြမွာပဲ တၿခား commodities ေတြအေၿခအေနႀကည္႔ ၾက ရေအာင္။

လန္ဒန္ေစ်းကြက္မွာ ေရႊ က-------

1-7-2011 1497 ေဒၚလာ/ေရႊတစ္ေအာင္စ
24-8-2011 1841 ေဒၚလာ/ေရႊတစ္ေအာင္စ
ရာခိုု္င္ႏွဳန္း 22.89 % (တက္)

ကမၻာေရနံစိမ္း--------
Brent Crude

1-7-2011 111.75 ေဒၚလာ/စည္
24-8-2011 109.24 ေဒၚလာ/စည္
ရာခိုုင္ႏွဳန္း ၂.၂၅% (က်)

WTI crude

1-7-2011 94.67 ေဒၚလာ/စည္
24-8-2011 85.26 ေဒၚလာ/စည္
ရာခိုုင္ႏွဳန္း ၉ .၉ ၆% (က်)

ၿမန္မာေရႊေစ်းကိုုႀကည္႔ရေအာင္------

၁-၇-၂၀၁၁ ၆၅၅၅၀၀ က်ပ္/က်ပ္သား
၂၄-၈-၂၀၁၁ ၆၈၇၀၀၀ က်ပ္/က်ပ္သား
ရာခိုုင္ႏွုဳန္း ၄.၈၅%

အထက္ပါဇယားမ်ားအရ ၿမန္မာေရႊေစ်းသည္ ၅% ခန္႔တက္ေနခ်ိန္မွာ ကမၻာေရႊေစ်း က ၂၂%ေက်ာ္တက္ခဲ႔ပါတယ္။ အဲေတာ႔ ၿမန္မာေရႊ ဘယ္ ကိုုစိီးဆင္းမလဲဆိုုတာသိသာထင္
ရွားပါတယ္။ ၿပည္တြင္းမွာ စီးပြားေရးက် ခ်ိန္ ၿဖစ္ေတာ႔ ၿမန္မာေတြေရႊမ၀ယ္ႏုုိင္ႀကပါ။ ေရႊ ကိုု လက္၀တ္ရတနာအတြက္သာမက စီးပြားေရးအတြက္ ေဒၚလာ လိုုအေရးပါေနပါၿပီ။ တစ္ခုုထင္ရွားသည္ကေရႊေစ်းတက္ခ်ိန္တြင္ေဒၚလာေစ်းက်သည္ကိုုေတြ႔ရပါတယ္။ၿမန္မာ
ေရႊေစ်းက ကမၻာေရႊေစ်းနဲ႔မခ်ိတ္ဆက္ပဲၿပည္တြင္းေစ်းက ႏုုိင္ငံတကာေစ်းထက္ေလ်ာ႔ပါတယ္။
ၿမန္မာမွာေရႊလည္းထြက္ပါတယ္။ထိန္းခ်ဳပ္မႈ မရွိပါဘူး၊ လြတ္လပ္စြာေရာင္း၀ယ္ခြင္႔ရွိပါတယ္။
ၿမန္မာေရႊေစ်းကကမၻာေရႊေစ်းထက္နိမ္႔ေနေတာ႔ နယ္စပ္ကိုုစီးဆင္းသြားပါတယ္။အထူးသၿဖင္႔
တရုုတ္နယ္စပ္ကိုုပါ။ေရႊေရာင္းလိုု႔ရေငြေဒၚလာကိုုဟြန္ဒီနဲ႔ ၿပည္တြင္းထဲၿပန္ပိုု႔ပါတယ္။ဘယ္ေလာက္
ေရာက္သလဲမသိႏုုိင္ပါ။ ေရႊအသင္းကတရား မ ၀င္ခန္႔မွန္းတာကေတာ႔ တစ္ႏွစ္ ေဒၚလာ သန္း ၂၀၀ေလာက္ရွိႏုုိင္တယ္ လိုုေၿပာပါတယ္။ ဒီလိုု၀င္လာတာဟာ ေဒၚလာ supply တစ္ခုုပါပဲ။

ေငြေရးေႀကးေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြက အစိုုးရပိုုင္တာကလြဲရင္ အၿပင္မွာ ေဒၚလာ supply ဘယ္ေလာက္ရွိေနလဲဆိုုတာ တိတိက်က်မသိႀကပါဘူး။ ေဒၚလာsupplyလာတဲ႔ ဇစ္ၿမစ္ေတြကအ
မ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ၿမန္မာအလုုပ္သမားေတြဘယ္ေလာက္ၿပန္လႊဲေနသလဲ ဘ႑ာအခြန္ကတိ
တိက်က်မသိပါ။လႊဲလိုု႔လြယ္ေအာင္လည္းဖန္တီးမေပးထားပါဘူး။ အခြန္ကေတာ႔အခုုဆိုုရင္သက္
သာသြားလိုု႔ေတာ္ေသးရဲ႔။ ႏုုိင္ငံတကာဘဏ္ကေနလႊဲရင္ ဘဏ္ကယူတဲ႔လႊဲခ ကေစ်းႀကီးတယ္။
money changer ကလႊဲရင္သက္သာတယ္။ အစိုုးရက ဘယ္လိုုလုုပ္ေပးရင္ရႏုုိင္သလဲ ? initiative ယူလုုပ္ရမယ္ထင္တယ္။စင္ကာပူ Lucky Centre Shopping Mall ေအာက္မွာ ဖီလစ္ပိုုင္ maid ေတြ တနဂၤေႏြေန႔ ဆိုုရင္ money changer ကေနေငြလႊဲေနတာတရုုံးရုုံးပဲ။

အဲေတာ႔ေဒၚလာsupply ဘယ္ေလာက္၀င္သလဲဆိုုတာ ႏုုိင္ငံေတာ္ကဘယ္လိုုသိေအာင္လုုပ္မလဲ?
macro အဆင္႔ေငြေႀကးဆိုုင္ရာေပၚလစီ mechanism တစ္ခုုေတာ႔လိုုေနၿပီ။ စနစ္တက်ထူေထာင္မႈ
မရွိႈ၍အခုု ထိန္းမႏုုိင္သိမ္းမရၿဖစ္ေနၿခင္းၿဖစ္ေႀကာင္းသိသာထင္ရွားလွသည္။ ဒီအခ်က္ ေတြ ေရးသားတင္ၿပေနၿခင္း ဟာဗဟိုုဘဏ္ဒုုဥကၠဌေၿပာသလိုု ေပါက္လႊတ္ပန္းစား media တစ္ခုုအေနနဲ႔ ေထာက္ၿပေၿပာဆိုုေနတာမဟုုတ္ပါ။ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္အေတြ႔အႀကံဳေတြေပၚအေၿခခံၿပီး
ေထာက္ၿပေၿပာဆိုုေနၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ macro level ေငြေႀကးဆိုုတာဗဟိုုဘဏ္
တစ္ခုုတည္းနဲ႔ဆိုုင္ တာမဟုုတ္ပါဘူး။ ဘဏ္ေတြ၊စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းေတြ၊ၿပည္သူေတြ
အားလုုံးနဲ႔ဆိုုင္ပါတယ္။

ဒီအခိ်န္ဟာအၿမန္တစ္ခုုခုုေတာ႔ေဆာင္ရြက္သင္႔ေနၿပီ၊ က်ပ္နဲ႔ပတ္သက္လိုု႔တစ္ခုုခုုလုုပ္သင္႔ၿပီ
လိုု႔အားလုုံးကၿမင္ပါတယ္။ကဲ ေဒၚလာdemand နဲ႔ပတ္သက္ လိုု႔ဘာလုုပ္သင္႔သလဲ။ ေဒၚလာ demand ဆိုုတာ earning ေဒၚလာပဲၿဖစ္သင္႔တယ္။ ဒါမွာမဟုုတ္ရင္အၿပင္ ကအစိမ္းေတြ၀င္
လာႏိုုင္တယ္။ အၿပင္မွာ အစိမး္ကလည္းေပါ ေနတယ္မဟုုတ္လား။စက္မႈဇုုန္က ထုုတ္လုုပ္တဲ႔ကားေတြမမွန္မကန္ လုုပ္ထားတာေႀကာင္႔ က်ပ္သိန္း၁၀၀ ဒဏ္တပ္တဲ႔အခါ ၿမန္မာေငြမသြင္းခိုုင္းေတာ႔ပဲearning ေဒၚလာသြင္း ခိုုင္းတာမ်ဳိး ဟာေကာင္းတဲ႔အႀကံဥာဏ္တစ္ခုု
လိုု႔ၿမင္ပါတယ္။က်ပ္ေငြနဲ႔သြင္းရမဲ႔ကိစၥရပ္ေတြမွာ ေၿပာင္းၿပီး earning ေဒၚလာ ေၿပာင္းသြင္းခိုုင္း
သင္႔ေနပါၿပီ။

က်ေနာ္တိုု႔အားလုုံးေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာ လူလားေၿမာက္ လာတာပါ။ ၂၃
ႏွစ္ႀကာပါၿပီ။ ကုုန္သြယ္မႈ၊ရင္ႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈအတြက္ႏုုိင္ငံတကာကအသိအမွတ္ၿပဳသည္႔ေငြလဲႏွဳန္းတစ္
ရပ္မရွိပဲ လက္တန္းေတြလုုပ္ေနႀကတာပါ။ တခါတရံ မသိသားဆးိုုရြားတာလား တမင္ လုုပ္တာလား ကိုုယ္က်ုဳိးစီးပြားေရွ႔တန္းတင္တာလား မသိႏိုုင္ပါ။ ေငြေႀကးေပၚလစီႏွင္႔ဘ႑ာေရး
ေပၚလစီကိုုတစ္ၿခားစီက်င္႔သုုံးခဲ႔ၿခင္း(သမၼတႀကီးေၿပာသည္႔၀န္ႀကီးဌာနမ်ား coordination ပိုုင္းမွာ
အားနည္းၿခင္း) ဥပမာ ၿပရရင္ က်ပ္ေငြတန္ဖိုုးၿမင္႔တက္၍ပိုု႔ကုုန္လုုပ္ငန္းမ်ားထိခိုုက္နစ္နာေနခ်ိန္
တြင္ႏုုိင္ငံေတာ္အေဆာက္အအုုံမ်ားေလလံပစ္ၿပီးၿပည္တြင္းလွည္႔ပတ္ေငြမ်ားကိုုႏုုိင္ငံေတာ္မွၿပန္
သိမ္းေနၿခင္း မ်ားၿဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုုက တစ္ပူေပၚတစ္ပူဆင္႔ withholding tax 3.5%
ေကာက္ခံၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုုကၿပည္တြင္းမွာ က်ပ္ေငြရွားပါးခိ်န္မွာ ႏုုိင္ငံေတာ္ေဆာက္ လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္းမ်ားရပ္ဆိုုင္းၿခင္းသည္ public spending မရွိေအာင္ လုုပ္ၿခင္းပင္ၿဖစ္ပါတယ္။
ေနၿပည္ေတာ္ေဆာက္ လုုပ္ေရးလုုပ္ငန္းမ်ား လုုပ္စဥ္က public spending လြန္စြာၿမင္႔တက္ခဲ႔
ၿပီးယခုုအခါ ႏုုိင္ငံေတာ္မွာရပ္ဆိုုင္းခဲ႔သၿဖင္႔ေငြလွည္႔ပတ္မႈအပိုုင္းတြင္တုုံ႔ဆိုုင္းသြား ခဲ႔ပါတယ္။

ကုုန္သြယ္မႈ လုုပ္ငန္းတြင္ ဟြန္ဒီ ေခၚတရားမ၀င္ေငြလႊဲ လုုပ္ငန္းႀကီးသည္ခိုုင္မာစြာအၿမစ္တြယ္
ေနၿပီ ၿဖစ္ၿပီးၿပႆနာေပၚေပါက္မွသာခဏတာကိုုင္တြယ္ေၿဖရႈင္းခဲ႔ပါတယ္။ ႏုုိင္ငံၿခားေငြမည္မ ွ်၀င္ လာသည္မည္မ ွ်ထြက္သြားသည္ကိုုမသိႏိုုင္၍က်ပ္ေငြတန္ဖိုုး ကိုု ထိထိေရာက္ေရာက္ တည္ ၿငိမ္
ေအာင္ေဆာင္ရြက္ႏိုုင္ၿခင္းမရွိခဲ႔ပါ။ယခုုအခါၿမန္မာသည္ recession အဆင္႔သိုု႔တၿဖည္းၿဖည္း
ေရာက္ လာကာစီပြားေရးကိုု ထိခိုက္ရန္ၿခမ္းေၿခာက္ေနၿပီၿဖစ္ပါတယ္။

၅ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္းရရွိခဲ႔သည္႔ ကုုန္သြယ္မႈ ပိုုေငြသည္ ေဒၚလာဘီလီယံ ႏွင္ ခ်ီ၍ရွိခဲ႔ေသာ္ လည္း
အဆိုုပါေဒၚလာမ်ား ကိုု ကုုန္သြယ္မႈ၊ရင္ႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈ၊ ေငြေႀကးေစ်းကြက္တည္ၿငိမ္ေရး အပိုုင္းတိုု႔တြင္
ထိထိေရာက္ေရာက္စီမံခန္႔ခြဲရန္ပ်က္ကြက္ ရၿခင္းသည္ယေန႔ေပၚေပါက္ ၿပႆနာ၏အဓိက အေႀကာင္းၿဖစ္သည္ ဆိုုရင္မမွား ႏိုုင္ပါ။