ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈမ်ား၀င္လာေစခ်င္

ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြအမ်ားအၿပား၀င္လာရင္တိုု႔ေရႊႏိုုင္ငံႀကီးဟာမီးလ ွ်ံေတြထဲကထိုုးထြက္လာတဲ႔
ဖီးနစ္ငွက္လိုုအားလုုံးအားလုုံးအဆင္ေၿပသြားႀကေတာ႔မွာပဲလိုု႔ေမ ွ်ာ္လင္႔ေနႀကပါတယ္---Foreign Investment Law, Rules and Regulations ေတြအတည္ၿပဳၿပဌါန္းဖိုု႔လႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးႀက၊
အားလုုံးကလည္းထင္ေႀကးေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၿပီးေနခ်င္းညခ်င္းပဲဂ်ပန္ေတြအေမရိကန္ေတြ၀င္လာ
ေတာ႔မလိုုလိုု---အဲဒီလိုု လိုုလိုု ေတြနဲ႔ပဲအဖ်ားရႈးေနဆဲပါပဲ--

ၿမန္မာႏုုိင္ငံကလူေတြမသိတာလည္းမဟုုတ္ဘူး။ဒီကေန႔အေၿခအေနဟာႏုုိင္ငံၿခားကရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြအ
တြက္ေ၇ြးခ်ယ္စရာႏိုုင္ငံေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္--ႏိုုင္ငံၿခားရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈဥပေဒ၊နည္းဥ
ပေဒ၊ ေတြဟာတစ္ႏိုုင္ငံနဲ႔တစ္ႏိုုင္ငံသိပ္ကြာႀကတာမဟုုတ္ဘူး။ဥပမာၿမန္မာ မွာရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံလိုုသူ
ေတြဘာေႀကာင္႔အသဲအမဲၿဖစ္ေနတာလဲ--အရင္ကတခါးပိတ္ထားတဲ႔ႏိုုင္ငံ၊စစ္တပ္ႀကီးစိုုးခဲ႔တဲ႔ႏိုုင္ငံ၊ ၿပည္တြင္းမွာရွိတဲ႔ၿပည္သူေတြဘယ္လိုုေနႀကထိုုင္ႀကသလဲ--ဒါေတြကိုုႀကည္႔ခ်င္ၿမင္ခ်င္ႀကတယ္၊
စာဖတ္သူအခုုေနမ်ားေၿမာက္ကိုုရီးယားကိုု၀င္ခြင္႔ရမယ္ဆိုုရင္သြားၿပီးစပ္စုုႀကည္႔ခ်င္တာပဲမဟုုတ္
လား။ (အခုုေတာ႔ စစ္ၿဖစ္ဖိုု႔တၿပင္ၿပင္ၿဖစ္ေနလိုု႔သြားရဲခ်င္မွ သြားရဲႀကေတာ႔မယ္) အဲဒီပုုံစံပါပဲ။ ၿမန္မာႏိုုင္ငံတခါးလွစ္လိုုက္ေတာ႔အၿပိဳင္းအရုုိင္း ၀င္လာႀကည္႔ႀကတာမဆန္းပါဘူး---

ေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔ကဒီလိုုပုုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ထိေတြ႔ေနရတာ--လာေမးတဲ႔သူေတြ--လာႀကည္႔တဲ႔သူေတြ--
အမ်ားႀကီးပါပဲ--ဒါေပမဲ႔တကယ္လုုပ္မယ္ဆိုုတဲ႔သူက ၅ - ၁၀%ေလာက္ေတာင္မရွိဘူး-အဲေတာ႔ဘာ
ေႀကာင္႔လဲ လိုု႔ေမးလာရင္--ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြဟာ ဥပေဒေတြနည္းဥပေဒေတြတင္မကဘူး၊အၿခား
အခ်က္ေတြလဲသူတိုု႔ criteria ထဲမွာထည္႔ထားတတ္ႀကပါတယ္--ဥပမာႏုုိင္ငံသားေတြကႏိုုင္ငံၿခား
သားေတြအေပၚဘယ္လိုုဆက္ဆံတတ္ႀကသလဲ--ၿမန္မာက xenophobia ဆိုုၿပီးႏုုိင္ငံၿခားသားဆိုုရင္
ေႀကာက္တတ္တဲ႔စိတ္ရွိတယ္လိုု႔ကမၻာမွာ ထင္ေနႀကဘူးတယ္ေလ။(အမွန္ေတာ႔ အရပ္သားၿပည္သူ
ေတြကမေႀကာက္ႀကပါဘူး၊တပ္ကလူေတြပဲေႀကာက္ႀကတာ)  ထိုုင္းႏိုုင္ငံဆိုုရင္ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံလိုုသူ
ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကအႀကိဳက္ေတြ႔ႀကတယ္၊ယိုုးဒယားေတြကေဖၚေရြတယ္။လုုပ္ခေစ်းမ်ားခ်င္မ်ား
မယ္။ႏုုိင္ငံသားေတြရဲ႔ရင္းနွီးေဖၚေရြမႈေတြ၊အေၿခခံအေဆာက္အဦေတြ၊နုုိင္ငံတြင္းေဆာင္ရြက္ေန
တဲ႔ရုုံးလုုပ္ငန္းစနစ္၊ၿပဳမူေၿပာဆိုုလုုပ္ကိုုင္ပုုံေတြလုုံၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈရွိေနတာေတြစတဲ႔အခ်က္ေတာ္ေတာ္
မ်ားမ်ားအေပၚႀကည္႔ရႈ ၿပီး--ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံခ်င္ရင္ၿမဳပ္ႏွံႀကမွာပဲ--

စင္ကာပူမွာလီကြမ္းယူလက္ထက္ကတည္းကေနထိုုင္ေနတဲ႔ၿမန္မာတစ္ေယာက္ကေၿပာဘူးတယ္၊
စင္ကာပူတည္ေထာင္စ--ကနဦးပိုုင္းမွာလီကြမ္ယူက ဥေရာပက ကုုမၺဏီႀကီးေတြ၀င္လာေအာင္လိုု႔ မက္လုုံးေပးတဲ႔အေနနဲ႔ ေၿမကိုုအလကားေတာင္ေပးပစ္တာတဲ႔--ဒါေႀကာင္႔ Philips တိုု႔လိုု Multi National Companies ေတြလာအေၿခခ်ႀကတာပါပဲ--ဆိုုလိုုခ်င္တာကေတာ႔အၿပိဳင္ေခၚေနႀကတဲ႔
အခ်ိန္မွာ မက္လုုံးေလးေတြေတာ႔ထားဖိုု႔လိုုတာကိုုေၿပာခ်င္တာပါ။

ေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔ႏုုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈအပိုုင္းကိုုႀကည္႔လိုုက္ရင္အဟန္႔အတားသဖြယ္ၿဖစ္ေနတာက ေၿမ ေစ်းႀကီးေနတာပါ၊စုုစုုေပါင္း ကုုန္က်စရိတ္ရဲ႔ ရာခိုုင္ႏွဳန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုုေၿမအတြက္
ကုုန္က်ရမယ္ဆိုုရင္ဘယ္ရင္ႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူကမွမလိုုလားပါဘူး။အစိုုးရေၿမလည္းေစ်းႀကီးေနတယ္--ပုုဂၢလိကပိုုင္ေၿမေတြကလည္းေစ်းေတြမတရားေခၚေနႀကပါတယ္။ဒါအၿပင္ေၿမပိုုင္ဆိုုင္မႈနဲ႔ပတ္သက္
ၿပီးႏိုုင္ငံေရးေၿခထိုုးမႈေတြလည္းရွိေတာ႔ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြအေနနဲ႔စိုုးရိမ္မႈေတြအနည္းႏွင္႔အမ်ား
ရွိႀကပါတယ္။

ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြရဲ႔သေဘာထားကေတာ႔ ၿမန္မာႏိုုင္ငံဟာတၿခားႏိုုင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ land lease rate ေတြဟာေစ်းမ်ားေနတယ္လိုု႔ဆိုုႀကပါတယ္။ဗီယက္နမ္ရဲ႔ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈအပိုုင္းကိုုေလ႔လာ
ႀကည္႔ရင္္ေၿမနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေခါင္းစဥ္တစ္ခုုနဲ႔အေသအခ်ာၿပဳစုုထားတယ္။ Vietnam Land Ownership and Agricultural Law Handbook ဆိုုတဲ႔စာအုုပ္ပါ။ ၿမန္မာ မွာ လည္းဒီလိုုစာအုုပ္
မ်ိဳးကိုုသက္ဆိုုင္ရာဌာနမ်ားအေနနဲ႔ ၿပဳစုုထားသင္႔ပါတယ္္။ ၿမန္မာကိုုလာမဲ႔ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံလိုုသူ
ေတြဟာ ဟိုုတယ္ေဆာက္ခ်င္သူ၊ အုုိးအိမ္ေဆာက္ခ်င္သူ၊စက္မႈလက္မႈလုုပ္ငန္းတည္ေထာင္
ခ်င္သူ၊ စိုုက္ပ်ိဳးေရးလုုပ္ခ်င္သူ၊ေဆးရုုံေဆာက္ခ်င္သူ၊ေက်ာင္းတည္ေထာင္ခ်င္သူစသည္ၿဖင္႔
ရည္ရြယ္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနပါလိမ္႔မယ္--ေၿမအမ်ိဳးအစားေတြလည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနပါလိမ္႔မယ္၊
လုုံး၀မၿပဳၿ႔ပင္ရ ေသးတဲ႔ေၿမ၊ ၿမိဳ႔ရြာနဲ႔နီနီးကပ္ကပ္ရွိေနတဲ႔ေၿမ၊ၿပဳၿပင္ၿပီးသားေၿမ၊စိုုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္
ေကာင္းတဲ႔ေၿမ စသည္ၿဖင္႔အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနမွာပါ။ အဆိုုပါ ေၿမအမ်ိဳးအစားေတြကိုု land lease premium ေပးၿပီးလုုပ္ခ်င္သူေတြအတြက္ ဘယ္ေဒသမွာ ဘယ္လိုုေၿမအမ်ိဳးအစားဆိုုရင္ၿဖင္႔ဘယ္
ေလာက္ ရွိသင္႔တယ္စသည္ၿဖင္႔ရည္ညႊန္းႏွဳန္းထားမ်ားၿပဳစုုထားႏိုုင္ရင္ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္္အက်ိဳး
ရွိလိမ္႔မယ္လိုု႔ထင္ပါတယ္။ land lease premium ကိုုသူမ်ားႏိုုင္ငံနဲ႔ မတူတဲ႔ေစ်းသြားေတာင္းမိရင္ ရင္းႏွီးၿမဳ႔ပ္ႏွံမႈေတြဟာတြက္ေခ်မကိုုက္တာေႀကာင္႔အၿခားႏိုုင္ငံေတြေရာက္သြား  တတ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုုအေရးႀကီးတာကရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြနဲ႔ညွိႏိုုင္းေဆြးေႏြးႀကမဲ႔သူေတြဟာ negotiation skill ေတာ႔အနည္းဆုုံးရွိသင္႔ပါတယ္။ ဒါကိုုဒီေလာက္နဲ႔ယူခ်င္ရင္ယူ မယူခ်င္ရင္ေနဆိုုတဲ႔ impasse
မ်ိဳးအကုုန္ပိတ္ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးမလုုပ္သင္႔ပါဘူး။ ႏွစ္ဖက္ဟာတစ္ခုုခုုေတာ႔ဖြင္႔ေပးထား ၿကရပါမယ္။
ကိုုယ္ကရခ်င္တာတစ္ခုုတည္းႀကည္႔ ၿပီး ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုုရင္ေတာ႔ အခြင႔္အလန္းေကာင္းေတြ
ဘယ္လိုုမွေရွ႔တိုုးမရေတာ႔ပဲ ပိတ္သြားခဲ႔ရင္ႏွစ္ဖက္နစ္နာႏိုုင္တယ္ဆိုုတာသတိထားဖိုု႔ လိုုပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုုက chicken or egg ၿပသာနာမ်ိဳးမဖန္တီးမိဖိုု႔ လိုုပါတယ္။ဒါဟာလည္းတစ္ဌာန ႏွင္႔ တစ္ဌာန ညွိႏိုုင္းမႈအားနည္းတာၿဖစ္ပါတယ္။ေနာက္ဆုုံးလူႀကီး၀င္ေၿဖရွင္းေပးမွပဲၿပီးသြားေတာ႔
တယ္။

အေရးႀကီးဆုုံးအပုုိင္းကရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံလိုုသူေတြဟာ Rate of Return ROR ကိုုအဖက္ဖက္က ေပးထားခ်က္ assumptionမ်ားနဲ႔အေသးစိပ္တြက္ခ်က္ႀကရပါတယ္။ဥပမာဟိုုတယ္အတြက္
ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမယ္ဆိုုရင္ေဆာက္တဲ႔ကုုန္က်စရိတ္တင္မကဘူး၊စတင္လည္ပတ္တဲ႔အခ်ိန္ကစၿပီး
 ႏွစ္အလိုုက္ occupancy rate ေတြ ပါခန္႔မွန္းထည္႔သြင္းတြက္ခ်က္ရပါတယ္။ ပတမႏွစ္မွာ occupancy rate ၄၀%၊ ဒုုတိယႏွစ္မွာ ၆၀%၊ တတိယႏွစ္မွာ ၈၅% စသည္ၿဖင္႔ တြက္ခ်က္ႀက
ရတာၿဖစ္တဲ႔အတြက္ စတင္လည္ပတ္တာနဲ႔အၿမတ္အစြန္းရၿပီဆိုုတာ မရွိႏိုုင္ပါဘူး။ ဟိုုတယ္ရင္းႏွီး
ၿမဳပ္ႏွံသူေတြနဲ႔စကားေၿပာႀကည္႔ခဲ႔တာ ၃-၄ႏွစ္ႀကာမွအရင္းေႀကႏိုုင္တယ္လိုု႔ဆိုုပါတယ္။
တည္ေဆာက္ေရးလုုပ္ငန္းၿပီးလိုု႔ operation ကိုု စလုုပ္ၿပီဆိုုတာနဲ႔ အရႈံးကစပါတယ္။ဒါေတြကို
ေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔ေတြသေဘာေပါက္နားလည္ထားဖိုု႔လိုုပါတယ္။ စက္မႈလက္မႈလုုပ္ငန္းဆိုုရင္ ROR ဟာအရမ္းႀကာတတ္ပါတယ္။ ၁၀ - ၁၅ ႏွစ္ မက ႀကာႏိုုင္ပါတယ္။ စက္မႈလက္မႈလုုပ္ငန္းဆိုုေတာ႔ လုုိအပ္ခ်က္ေတြကအမ်ားႀကီးပဲ။ အဲေတာ႔ ကုုန္က်စရိတ္တြက္ခ်က္တဲ႔အခါ တတ္ႏိုုင္သမ ွ် rate ေတြ premium ေတြကိုုအနည္းဆုုံးအဆင္႔မွာ ထားလိုုႀကပါတယ္။

 ဒါအၿပင္တစ္ဖက္ကလည္း ေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔အေနနဲ႔  ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြ၀င္လာတာေႀကာင္႔ ၿဖစ္ေပၚလာမဲ႔အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကိုုလည္း ႀကည္႔သင္႔ပါတယ္။ ဥပမာ--အလုုပ္အကိုုင္ဖန္တီး
ေပးႏိုုင္မႈ၊ နည္းပညာလႊဲေၿပာင္းရယူႏိုုင္မႈ၊ ေခတ္မွီ စီမံခန္႔ခြဲမႈနည္းစနစ္ေအာက္တြင္လုုပ္ကိုုင္ခြင္႔
ရရွိမႈ၊ ေဒသအတြင္းဖံြၿဖိဳးတိုုးတက္လာမႈ၊GDP တက္လာႏုုိင္မႈ စတဲ႔အက်ိဳးေက်းဇူးေတြနဲ႔ခ်ိန္ထိုုးႏိုုင္း
ယွဥ္သြားရမွာပါ။ land use premium ကရတဲ႔အက်ိဳးေက်းဇူးတစ္ခုုထဲႀကည္႔ လိုု႔ကေတာ႔ က်ယ္ၿပန္႔ေသာအၿမင္မရွိ သလိုုမ်ိဳးၿဖစ္သြားႏိုုင္ပါတယ္။


ႏုုိင္ငံၿခားကရင္းႏွီးၿမဳ႔ပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၀န္ေဆာင္မႈေပးေနတဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈကုုမၺဏီေတြကိုု ၿမန္မာမွာ လာတည္ေထာင္လ ွ်က္ရွိပါတယ္။သူတိုု႔တေတြလည္းအႀကံဥာဏ္ေတြေပးေနႀကပါတယ္။ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈ၊ကုုန္သြယ္မႈ၊ကုုမၺဏီတည္ေထာင္မႈ ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလုုပ္ေဆာင္ရတဲ႔လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာသိသာထင္သာ
ၿမင္သာေအာင္ၿပဳလုုပ္ထားဖိုု႔လိုုပါေသးတယ္။ လက္ကမ္းစာေစာင္စာအုုပ္စတာေတြလည္းအခ်ိန္ႏွင႔္
တေၿပးညီ အဂၤလိပ္လိုုၿပဳစုုထုုတ္ေ၀ထားသင္႔ပါတယ္။

Business in Asia.com အင္တာနက္၀က္ဘ္ဆိုုက္မွာ Procedures and Time in Setting up Factories in Asia ဇယားဟာ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံလိုုသူေတြအတြက္ reference တစ္ခုုလုုပ္ႏုုိင္တဲ႔ ႏိုုင္းယွဥ္ခ်က္ဇယားတစ္ခုုပါ။ အေသးစိပ္ႀကည္႔ခ်င္ရင္ေတာ႔ ၀က္ဘ္ဆိုုက္လိပ္စာ ကၿဖစ္ပါတယ္။ (ဇယား-၁ ႏွင္႔ဇယား-၂ ရႈ)

                          http://www.business-in-asia.com/asia/procedure_registration.html

        ဇယား(၁) အာရွေဒသအတြင္း ႏိုုင္ငံ ၅ ႏိုုင္ငံတြင္ လုုပ္နည္းအဆင္႔မ်ားႏွင္႔ ႀကာၿမင္႔ ခ်ိန္မ်ား

ဇယား-၂။ ကေမၻာဒီးယားနိုုင္ငံ တြင္ လိုုအပ္စာရြက္စာတမ္းႏွင္႔ႀကာ ၿမင္႔ခ်ိန္ကိုုေဖၚၿပေသာဇယား

ဒီဇယားမွာ ၿမန္မာမပါ၀င္ႏုုိင္ေသးပါဘူး၊ ဒါေပမဲ႔ အဆိုုပါဇယားကိုု မွီးၿပီး procedures and time
ကိုုလုုပ္ႀကည္႔မယ္လိုု႔ဇယားသြင္းႀကည္႔တာ ဌာနတစ္ခုုနဲ႔တစ္ခုုမွာ ဘယ္ေလာက္ႀကာမယ္ဆိုုတာ
မခန္႔မွန္းႏိုုင္ေသးတဲ႔အတြက္အခ်ိန္အတိုုင္းအတာတစ္ခုုလိုုေနပါတယ္။ ရန္ကုုန္ မွာ ဌာနေပါင္းစုုံ
ပါ၀င္တဲ႔ရင္ႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ပူးေပါင္းရုုံး one stop service OSS ကိုု ၂၀၁၃ခုုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၀ ရက္ေန႔က ဖြင္႔လွစ္ခဲ႔ပါတယ္။ဒီ OSS မွာပါ၀င္မဲ႔ ဌာနအသီးသီးကဌာနဆိုုင္ရာပုုဂၢိဳလ္မ်ားဟာရင္း
ႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈႏွင္႔ပတ္သက္၍လုုပ္ပိုုင္ခြင္႔ရွိသူ၊ လုုပ္နည္းစနစ္ကိုုေက်ေက်ညက္ညက္သေဘာေပါက္
နားလည္သူေတြၿဖစ္ ေစဖိုု႔သင္တန္းေတြေပးဖိုု႔လိုုပါလိမ္႔မယ္။ဒါေတြၿပည္႔စုုံၿပီဆိုုရင္ procedure  နဲ႔ time  ပုုံပါဇယားမွာထည္႔သြင္းလိုု႔ရႏိုုင္ပါၿပီ။

DICA website မွာခြင္႔ၿပဳခဲ႔ေသာရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြကိုုႀကည္႔လိုုက္ရင္ CMP လိုုအေသးစား
စက္မႈလက္မႈလုုပ္ငန္းေတြ labor intensive လုုပ္ငန္းေတြသာမ်ားၿပီး MNC multi national companies ေတြအနည္းအက်ဥ္းပဲရွိပါေသးတယ္။ MNC ေတြ၀င္လာဖိုု႔ ကအရာရာမွာ အဆင္သင္႔
မၿဖစ္ေသးတာကိုုေတြ႔ရပါတယ္။သူတိုု႔ေတြလြယ္လြယ္ကူကူ ၀င္ေရာက္လာႏုုိင္ဖိုု႔ ဘယ္လိုုအထူး
အခြင္႔အေရးေတြ ေပးမလဲဆိုုတာမစဥ္းစားသင္႔ဘူးလား၊မက္လုုံးတစ္ခုုခုုေတာ႔ထားေပးသင္႔တယ္
လိုု႔ယူဆပါတယ္။

 ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးၿမန္မာရဲ႔ concept ကအေသးစားအလတ္စားေတြ labor intensive ေတြလာႀက၊ MNC ေတြလိုုမ်ိဳးေတြေနအုုံး၊လ ွ်ပ္စစ္မေပးႏုုိင္ေသးဘူး၊ကြ်မ္းက်င္သူေတြမရွိေသးဘူး
 ဆိုုတဲ႔အယူအဆကေတာ႔ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈ မ်ား၀င္ေရာက္လာမွာ ကိုုဟန္႔တားသလိုုမ်ိဳးၿဖစ္ေနႏိုုင္
ပါတယ္။ လ ွ်ပ္စစ္မရွိဘူး၊ကြ်မ္းက်င္သူေတြမလုုံေလာက္ဘူး၊ သူတိုု႔သိပါတယ္။သူတိုုဖါသာသူတိုု႔လိုု
အပ္ခ်က္ကိုုဖန္တီးသြားႏိုုင္ပါတယ္။တေလာကစက္မႈဇုုန္တစ္ခုုအတြက္လ ွ်ပ္စစ္ထုုတ္လုုပ္ဖိုု႔ ႏိုင္ ငံၿခားသားတစ္ေယာက္နဲ႔ေဆြးေႏြးေတာ႔ လ ွ်ပ္စစ္ထုုတ္တာေလာက္ကသူတိုု႔အတြက္အေသး
အဖြဲၿဖစ္ေနတယ္။ဒီထက္ႀကီးႀကီး မားမားလုုပ္ခ်င္တယ္။ ေနာက္ဆုုံးလ ွ်ပ္စစ္ အၿပင္ developer
ပါလုုပ္ခ်င္တယ္။ ဆိုုလိုုခ်င္တာကေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔အတြက္လ ွ်ပ္စစ္ကအေရးႀကီးေပမဲ႔ႏိုုင္ငံတကာ MNC ေတြအတြက္ကအေရးမႀကီးဘူး--လုုပ္ႏုုိင္တယ္။လူလည္းတူတူပဲ။ဘြဲ႔ရေတြေရြးခ်ယ္ၿပီး ေဆာက္ေနစဥ္ကာလမွာ training ေပးလိုု႔ရတာပဲ။ ဘိုုးရင္းလိုုAir Bus လိုုကုုမၺဏီလိုုမ်ိဳးေတာ႔
ၿမန္မာၿပည္မလာေသးပါဘူး။ အေရးႀကီးဆုုံးက ဗ်ဴရုုိကေရစီ ႀကိဳးနီစနစ္ကိုုေလ ွ်ာ႔ခ်ၿပီး ၀င္လာသူေတြဘယ္လိုုစိတ္ခ်မ္းသာေအာင္လုုပ္ေပးမယ္၊ ေဒၚလာသန္းရာႏွင္႔ခ်ီရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြ
အေနနဲ႔ မေသမခ်ာမေရရာေသးတဲ႔အၿခအေနကိုု win - win ၿဖစ္ေအာင္လုုပ္ေပးႏိုုင္ရင္၀င္လာ
ႀကမွာပါပဲ။

ေမာင္တိုုင္ပင္တင္ၿပတဲ႔အ ခ်က္ေတြဟာရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူေတြရဲ႔အေတြ႔အႀကံဳေတြၿပန္လည္ေၿပာၿပတဲ႔
အခါမွတ္သားထားမိတာေတြပါ။ သူတိုု႔ေတြ MFTB, MICB ေတြကိုုသြားရမွာတြန္႔ဆုုတ္ႀကတယ္။
procedures ေတြကရွည္ၿပီးဆက္ဆံေရးလည္းမေကာင္းပါဘူး။ကိုုယ္ႏိုုင္ငံကိုုလာရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသူ
ေတြကိုု အဆင္ေၿပေအာင္ဘယ္လိုုလုုပ္ေပးလိုုက္မယ္ဆိုုတဲ႔ စိတ္ထားမ်ိဳးေတာ႔ ထား ဖိုု႔ လုုိပါတယ္။
တစ္ဖက္ကႀကည္႔ၿပန္ရင္လည္း ေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔ႏိုုင္ငံရဲ႔ ေၿပာင္းလဲမႈေတြဟာၿမန္ဆန္လြန္းတဲ႔အ
တြက္ေအာက္က၀န္ထမ္းေတြ လိုုက္မမွီေအာင္ၿဖစ္ေနတာလားလိုု႔ ညြန္ႀကားေရးမႈးအဆင႔္
အရာရွိတစ္ေယာက္ကိုုေၿပာလိုုက္ေတာ႔ “ သိပ္မွန္တာပဲဆရာ--က်ေနာ္တိုု႔အဆင္႔ေတြေတာင္ မွီေအာင္လုုပ္ေနရတာၿဖစ္လိုု႔ ဆင္႔ကဲဆင္႔ကဲ ၀န္ထမ္းေတြ ဆိုုေတာ္ေတာ္ကိုုေၿပာယူေနရတာ” လိုု႔ၿပန္ေၿပာပါတယ္။

အဲေတာ႔ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြမ်ားမ်ား၀င္လာမယ္ဆိုုရင္ေမာင္တိုုင္ပင္တိုု႔ႏိုုင္ငံမွာအရာရာေၿပာင္းလဲ
သြား ႏိုုင္မွာၿဖစ္လိုု႔ ႀကိဳဆိုုလက္ခံရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ သူတိုု႔ေတြ၀င္လာရင္ေတာ႔ ငါတိုု႔တေတြအ
ရင္လိုုလုုပ္စားကိုုင္စားလိုု႔မရႏိုုင္ေတာ႔ဘူးလိုု႔က်ီးလန္႔စာစာၿဖစ္မေနသင္႔ပါဘူး၊ဒီကေန႔ပဲ CNA စီးပြား
ေရးသတင္းမွာ Yoma Strategic Holdings ဟာ MNC တစ္ခုုၿဖစ္တဲ႔ Digicel နဲ႔ Telecommunication မွာ consortium ဖြဲ႔ လိုုက္တယ္ ဆိုုတဲ႔သတင္းေႀကာင္႔စင္ကာပူ စေတာ႔ အိတ္ခ်ိန္းမွာ ရုုိးမရဲ႔ ရွယ္ယာ ဟာ ၈၂ ဆင္႔ထိ ၁၅% တက္သြားတာကိုုေတြ႔ လိုုက္ရပါတယ္။ ရုုိးမရဲ႔ မႏွစ္က IPO က ဆင္႔၂၀ နဲ႔စခဲ႔တာပါ။ အဲေတာ႔လုုပ္တတ္ ကိုုင္တတ္သူေတြဟာစီးပြားေရး ေရစီးေႀကာင္းမွာ အခြင္႔သာရင္သာသလိုုေမ်ာပါ လုုပ္
ေဆာင္ေနႀကပါတယ္။ၿမန္မာရဲ႔ image ဟာလည္းတၿဖည္းၿဖည္းတက္လာေနၿပီၿဖစ္တဲ႔
အတြက္ႀကိဳးနီစနစ္ေတြေလ ွ်ာ႔ခ်ၿပီး လုုပ္ေပးကိုုင္ေပးနိုုင္မယ္ဆိုုရင္ေဒသတြင္းက်ားတစ္
ေကာင္ၿဖစ္လာဖိုု႔ဆိုုတာ မေ၀းေတာ႔ပါဘူး။