ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈ က႑ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲမႈမ်ား

ယခုရက္သတၱပါတ္ အားလပ္ရက္ (၂)ရက္အတြင္း စီးပြားေရးႏွင့္ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ကုန္သြယ္မႈ၊ ေငြေရးေၾကးေရး၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈစတဲ့ က႑ေပါင္းစံုနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး (reform)အသံေတြ လႊမ္းမိုးသြားခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကုိ ဦးေဆာင္မႈေပးေနတဲ့ ကုန္သည္စက္မႈအသင္းခ်ဳပ္၊ မဂၤလာခန္းမထဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စေနေန႔မွာ NPED က ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ၀ါ၀ါေမာင္ရဲ႕ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ႏွင့္ ပုဂၢလိက႑အေၾကာင္း ေဟာေျပာပဲြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ မနက္ပုိင္း မွာ စီးပြားေရးႏွင့္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းရွင္ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ကုန္သြယ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ျမွင့္တင္ေရးကုိ ညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ညေနပုိင္း ဗဟိုဘဏ္ (ရန္ကုန္)မွာ ဘ႑ာအခြန္ ၀န္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးလွထြန္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ပုဂၢလိကဘဏ္ေတြက ဥကၠ႒မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဒါရိုက္တာမ်ားကုိ ေတြ႕ဆံုၿပီး၊ ဘ႑ာအခြန္၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြကုိ ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔မွာ NPED ကပဲ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒၚျမတ္ျမတ္စိုးရဲ႕ AEC (Asean Economic Community) ၂၀၁၅ အေကာင္အထည္ေဖၚရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအေၾကာင္းကုိ ေဆြးေႏြးေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။ NPED ကပဲ ဒုတိယညႊန္ၾကား ေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးရဲ႕ ျမွဳပ္ႏွံမႈက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲထားရွိမႈ အေျခအေနမ်ားကုိ ေဟာေျပာေဆြးေႏြးခဲ့ရာ လူအမ်ားရဲ႕ စိတ္ပါ၀င္စားမႈအရွိဆံုး ျဖစ္ခဲ့သည့္ျပင္ ရက္သတၱပါတ္ တစ္ပါတ္အတြင္း စီးပြားေရးအသုိက္အ၀န္းအတြင္း ဆဲြေဆာင္မႈအရွိဆံုး သတင္းတစ္ခုအျဖစ္ ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။တင္ျပသူက MIC Law ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မခြၽန္းမခ်န္ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ Reform လို႔ ဆိုလိုက္ရင္ အစုိးရပုိင္းကပဲ လုပ္ရတယ္လို႔ အမ်ားက ထင္ၾကပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ပုဂၢလိကပုိင္းကလည္း Reform လုပ္ဖို႔လိုေၾကာင္း သူက ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ သူအေတြ႕အႀကံဳတစ္ခုကုိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဖၚထုတ္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ယခုအခါ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ခ်င္တဲ့လုပ္ငန္းရွင္ေတြဟာ MIC အဖဲြ႕၀င္ေတြေရွ႕ေမွာက္မွာ မိမိ ေဆာင္ရြက္မဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းရပါတယ္။ တစ္ခုေသာ MIC ရွင္းလင္းပဲြမွာ လုပ္ငန္းတင္ျပသူ (၁၁)ဦးက လာေရာက္ၿပီး တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီထဲက (၆)ဖဲြ႕က MIC အဖဲြ႕၀င္မ်ား ေရွ႕ေမွာက္မွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ခ်င္တဲ့လုပ္ငန္း တင္ျပခ်က္ေတြကုိ လာတင္ျပၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ အသက္ (၃၀)ေက်ာ္ အမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ က သူတို႔ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈပမာဏဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္း (၇၀-၈၀)ေလာက္ရွိေၾကာင္း တင္ျပၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ MIC ရံုးကုိ လာၾကတဲ့အခါ သူတို႔အားလံုးဟာ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္၊ အငွားတက္စီေတြနဲ႔ လာေရာက္ၾကတာျဖစ္ၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို အရာထမ္း၊ အမႈထမ္း၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ အလုပ္သမားေတြ ခန္႔မလဲဆိုတာလည္း ေမးလိုက္ေတာ့ တစ္ေယာက္မ်က္ႏွာတစ္ေယာက္ၾကည့္ၿပီး ဘာေျဖရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနပါတယ္တဲ့။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔အားလံုးဟာ shadow investment ျဖစ္ၿပီးေနာက္မွာ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား ေတြ ရွိေနပါတယ္။ တင္ျပတဲ့သူေတြဟာ သူတို႔အလုပ္သမား (သုိ႔မဟုတ္) အငွားမယားမ်ား ျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ ေနာက္ပုိင္းမွာ စံုစမ္းသိရွိရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ private sector ဘက္ကလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ မတင္ျပၾကဘဲ လိမ္လည္ေလွ်ာက္ထားၾကတယ္ဆိုတာ သိသာထင္ရွားပါတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဥပမာေပးၿပီး ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။တင္ျပသူက MIC ကုိ က်စ္က်စ္လစ္လစ္နဲ႔ မၾကာမီ ျပန္လည္ဖဲြ႕စည္းမယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္သူနဲ႔ ဘယ္လိုျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းမယ္ဆိုတာ တင္ျပသူက မေျပာ ေပမဲ့ ျပင္ပေလာကမွာေတာ့ စက္မႈ (၁)/ စက္မႈ (၂) ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ဦးေဆာင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေတြဟာ ပလူပ်ံေနပါတယ္။ MIC ဥပေဒကုိ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆဲြခဲ့တာ မူၾကမ္း ၁၀၀% ၿပီးစီးၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရံုးကုိလည္း တင္ျပၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီက အတည္ျပဳၿပီးရင္ အနီးကပ္ဆံုး ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကုိ တင္ျပ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္လိုတဲ့ သူေတြအတြက္ အခ်ိန္မၾကာေအာင္၊ လြယ္ကူေအာင္ One stop Service ကုိ ဌာနမ်ားအားလံုး ပါ၀င္ၿပီးလုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ၄င္းျပင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး Promotion ေတြလည္း လုပ္သြားဖို႔ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း သူက ေျပာျပပါတယ္။တင္ျပသူက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ပါတ္သက္ၿပီး သတိထားစရာ အခ်က္တစ္ခုကုိ ဥပမာနဲ႔ ရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ သူအေနနဲ႔ စီးပြား/ကူးသန္းမွာရွိစဥ္ ႏုိင္ငံျခားမွလာေသာ အဖြဲ႕တစ္ခုက Sector တစ္ခုတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ စိတ္၀င္စားေၾကာင္း တင္ျပေဆြးေႏြးတဲ့အတြက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈရံုးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေပးခဲ့ရပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈရံုးေရာက္တဲ့အခါ သူတို႔နဲ႔ မဆိုင္ေၾကာင္း sector ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ၀န္ႀကီးဌာနႏွင့္ ပထမဆက္သြယ္ရန္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ sector နဲ႔ဆိုင္တဲ့ ၀န္ႀကီးဌာနက တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုဖို႔ စီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေတြ႕တဲ့ အခါမွာ သူတို႔နဲ႔မဆိုင္းဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ MIC နဲ႔ပဲ ဆိုင္ပါတယ္လို႔ ေျပာတဲ့အခါ ႏုိင္ငံျခားမွလာတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းက ေတာ္ေတာ္စိတ္ပ်က္ၿပီး ဘာမွမလုပ္ပဲ ျပန္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြ တင္ျပေနရျခင္းဟာ ယခင္တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ သူေတြကုိ ရႈတ္ခ်ေျပာဆိုေနျခင္း မဟုတ္ပါ။ ဒီလို အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး ယခုလို Reform လုပ္တဲ့ ဒီကေန႔လို အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါ။ သင္ခန္းစာယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္၊ NPED ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္အဖြဲ႕ကုိ ၀န္ႀကီးဌာန ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားပါ၀င္ၿပီး ဖဲြ႕စည္းထားပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕ဟာ အပတ္စဥ္ဗုုဒၶဟူးနဲ႔ ေသာၾကာေန႔တိုင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ေမးခြန္းမ်ားကုိ ေျဖၾကားေပးလ်က္ ရွိေနပါတယ္။ အႀကံျပဳခ်င္ ရင္လည္း လက္ခံေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဒါဟာ working level မွာ လက္ေတြ႕က်က် ေမးခြန္းေတြ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ MIC အဆိုျပဳခ်က္မတင္မီမွာ ေလ့က်င့္သြားႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူး စီးပြားေရးဇုန္ ဥပေဒေရးဆဲြခဲ့စဥ္ကလည္း ပုိၿပီးေသခ်ာသထက္ ေသခ်ာေအာင္ တပ္မဲ့ေလ့က်င့္ ခန္း မ်ိဳးေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း သူကေျပာျပပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒအသစ္ဟာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္က်င္းပ မဲ့အခ်ိန္ၾကမွပဲ အတည္ျပဳႏုိင္မွာျဖစ္လို႔ ဒီၾကားထဲ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလိုသူေတြ အဆင္ေျပေျပလုပ္ႏုိင္ ေအာင္ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ေပးမယ္လို႔ သတင္းေကာင္းတစ္ခု ေပးပါတယ္။ MIC ဥပေဒ ဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ေလာက္က ျပ႒ါန္းခဲ့တာျဖစ္လို႔ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀)ေက်ာ္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒထဲမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္မဲ့ ေျမဟာ အစုိးရပုိင္ေျမ ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ဟာ အဓိက အဟန္႔အတားပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခုက ယူလာမဲ့ေဒၚလာေငြေၾကးကုိ (၆)က်ပ္နဲ႔ လဲေပးမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒီအခ်က္ (၂)ခုနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ဥပေဒသစ္ မထြက္မီ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ ထုတ္ျပန္ပါ မယ္။ (၁)လေလာက္အၾကာမွာ ထြက္လာပါမယ္။ ယခင္က MIC ဥပေဒဟာ export oriented ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအသစ္ထြက္တဲ့ ဥပေဒဟာ import substitution လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမိန္ေၾကာ္ျငာစာမ်ား ထြက္လာရင္ import substitution အပုိင္းကုိ လုပ္ခြင့္ရွိ ေၾကာင္း ခြင့္ျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး shadow investment မ်ားကုိ အလင္းေရာင္ေအာက္ ထြက္လာဖို႔လည္း ေျပာသြားပါတယ္။ တရား၀င္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ဖို႔လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးသြား မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတင္းအခ်က္အလက္ေတြဟာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပက လူေတြေစာင့္ေမွ်ာ္ေနၾကတဲ့ သတင္းပါ။ ဒီလိုပဲ NPED က ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားႏုိင္ ေအာင္ လာေရာက္ၿပီး သတင္းေကာင္း လက္ေဆာင္ပါးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။