ေရြ႔မယ္ၿပင္မယ္ေၿပာင္းမယ္

ႏိုုင္ငံေတာ္မွာreformsနဲ႔ပတ္သက္တဲ႔ၿပဳၿပင္ေရးေဆာင္းပါးေတြေရးတာေတြ႔ေတာ႔သူငယ္ခ်င္းကေၿပာတယ္။သိပ္ဆႏၵမေစာပါနဲ႔၊တိုု႔မွာေခါင္းေဆာင္ေကာင္း၂ေယာက္ရွိေနၿပီပဲ လိုု႔ေၿပာပါတယ္။မွန္ပါတယ္၊ေခါင္းေဆာင္

ေကာင္း၂ဦးရွိေနယုုံနဲ႔ေက်နပ္ေနလိုု႔မရဘူးေလ။ၿပည္သူအားလုုံးပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႀက မွေမာင္တိုုင္ပင္

တိုု႔ၿဖစ္ခ်င္တဲ႔ေခတ္မီဖြံ႔ၿဖိဳးတိုုးတက္ေသာႏိုုင္ငံၿဖစ္လာမွာမဟုုတ္ပါလား။ မွန္တာေၿပာရရင္ေစာေစာပိုုင္းက

ေမာင္တိုုင္ပင္ တိုုင္ၿပည္အေႀကာင္းေတြးမိရင္စိတ္ဓါတ္ေတာ္ေတာ္က်ပါတယ္။ဒီမိုုးဒီေလဒီလူေတြနဲ႔ဘယ္

လိုုမွ ေကာင္းလာေတာ႔မွာမဟုုတ္ဘူးလိုု႔ မွတ္ယူခဲ႔ပါတယ္။ဒါေပမဲ႔ဒီကေန႔အေၿခအေနအရဆိုုရင္

ေမာင္တိုုင္ပင္မွားသြားပါၿပီ။ေမာင္တိုုင္ပင္အဖိုု႔ ညအေမွာင္က်ေနရာကေန နံနက္ခင္း လင္းေရာင္

ၿခည္ ကိုု ၿမင္ရသလိုုမ်ိဳးခံစားေနရပါၿပီ။ ေမာင္တိုုင္ပင္လိုုမ်ုုိဳးအားလုုံးေသာၿပည္သူေတြလည္းခံစားေနရ

လိမ႔္မယ္လိုု႔ထင္ပါတယ္။ အဆိုုးၿမင္သမားေတြကလြဲ ရင္ေပါ႔ေလ။

ေမာင္တိုုင္ပင္ရဲ႔ ပရိသတ္တစ္ေယာက္ကေၿပာတယ္။က်ေနာ္တိုု႔ႏိုုင္ငံမွာရထားခေတြေစ်းတက္ရင္ၿဖစ္ေစ၊

လ ွ်ပ္စစ္မီတာခေတြေစ်းတက္ရင္ၿဖစ္ေစ၊ဓါတ္ဆီေတြေစ်းတက္ရင္ၿဖစ္ေစကာယကံရွင္ဌာနေတြကေၿပာႀက

တယ္၊ အၿခားအာဆီယံႏိုုင္ငံေတြနဲ႔တန္းတူေစ်းေတြလိုုက္တက္ရတာလိုု႔-----မိုုးႀကိဳးပစ္ထန္းလက္ကာလိုုသ

လိုုမ်ဳိးေၿပာႀကတယ္။ က်ေနာိတိုု႔ႏုုိင္ငံမွာအာဆီယံ (၆) ႏိုင္ငံကလူေတြလိုု (၀န္ထမ္း၊ၿပည္သူ)ရပိုုင္ခြင္႔

ေတြရၿပီလား၊ခံစားခြင္႔ေတြရၿပီလားလိုု႔ေမးခ်င္တယ္တဲ႔။

ဒီအားမလိုုအားမရေၿပာႀကားခ်က္ကိုုေမာင္တိုုင္ပင္အေၿဖရွာႀကည္႔ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ဟာအစိုုးရအဖြဲ႔ ရဲ႔ လုုပ္

နည္းလုုပ္ဟန္၊စိတ္ပါ၀င္စားမႈေပၚမူတည္ လိမ္႔မယ္ထင္တယ္။စီးပြားေရး၊လူမႈေရးအပိုုင္းေတြၿဖစ္လိုု႔စီမံ/စီးပြား

၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ဆိုုင္လိမ္႔မယ္ထင္ပါတယ္။၁၉ ၈၃ခုုႏွစ္က ေမာင္တိုုင္ပင္ ၿဗိတိသ ွ်အစိုုးရပညာေတာ္သင္

ဆုနဲ႔ၿဗိတိန္ႏိုုင္ငံကိုု၂ႏွစ္ပညာဆည္းပူးခြင္႔ရခဲ႔ပါတယ္။ ေမာင္တိုုင္ပင္စတိုုင္ပင္ကိုုBritish Council ကေန

ေပးပါတယ္။ Lloyds ဘဏ္ မွာ စာရင္းဖြင္႔ခြင္႔ရၿပီးအဲဒီဘဏ္စာရင္းထဲ သိုု႔လစဥ္စတိုုင္ပင္ေငြကိုုလႊဲေပး

ပါတယ္။ တစ္ႏွစ္ကုုန္ လိုု႔ေနာက္တစ္ႏွစ္ကူးတဲ႔လမွာ ေမာင္တိုုင္ပင္ဘဏ္စာရင္းထဲကိုုလႊဲပိုု႔တဲ႔ေငြဟာ

ယခင္လစဥ္ပိုု႔တဲ႔ေငြထက္ေတာ္ေတာ္ကိုုပိုုေနပါတယ္။ဒါနဲ႔ ေက်ာင္းသားအခ်င္းခ်င္းေမးၿမန္းႀကည္႔ေတာ႔ ဒီလိုုပဲႏွစ္တိုုင္းလိုုလိုုစတိုုင္ပင္တိုုးေပးတတ္ ေလ႔ရွိတယ္လိုု႔ေယဘူယ် ပဲသိခဲ႔ ရပါတယ္။

ဒါနဲ႔စတိုုင္ပင္တိုုးၿပီးေႏြေက်ာင္းပိတ္ရက္လုုပ္ငန္းခြင္လက္ေတြ႔ဆင္းတဲ႔အခါေဒၚေအာင္ဆန္းစုုႀကည္အဲဒီတုုံး

ကရွိေနတဲ႔Oxford, Culham, Overseas Development Natural Resources Institute ကသုုေတသန ဌာန မွာေႏြေက်ာင္းပိတ္ရက္ ၃ လ အလုုပ္ဆင္းခဲ႔ပါတယ္။ ဟိုုတယ္ေနစရိတ္၊စားစရိတ္၊ခရီးစရိတ္ကိုု

British Council ကရွင္းေပးပါတယ္။တစ္ရက္ေတာ႔ လန္ဒန္ကိုုအေႀကာင္းကိစၥေပၚ လာ

ေတာ႔ဆင္းခ်သြားၿပီး British Council ကေမာင္တိုုင္ပင္ရဲ႔ personal officer ကိုုသြားေတြ႔ပါတယ္။ လာရင္းကိစၥ ကိုုရွင္းလင္းၿပီးတဲ႔အခါ သူမနဲ႔ အလႅာပ သလႅာပ ေၿပာႀကရင္း ေမာင္တိုုင္ပင္ ရဲ႔ေနေရးထိုုင္ေရးအေၿခအေန ကိုု သူမကအဆင္ေၿပရဲ႔ လားအခက္အခဲရွိ လားစသည္ၿဖင္႔ေမးပါတယ္။ ေမာင္တိုုင္ပင္က မရွိေႀကာင္းၿပန္ေၿဖၿပီး ဒီလမွာ စတိုုင္ပင္ ကေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တိုုးသြားတဲ႔အေႀကာင္း ကိုုစပ္စုုမိပါေတာ႔တယ္။ အဲေတာ႔မွာသူမက ရွင္းၿပပါတယ္။

ၿဗိတိန္မွာ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္စဥ္ လူမႈေရး၊စီပြားေရး နဲ႔ ပတ္သက္တဲ႔ survey ေတြကိုုတာ၀န္ယူလုုပ္ေနတဲ႔ဌာနတစ္

ခုုရွိပါတယ္။ ၿမန္မာ က Central Statistical Organization CSO လိုုမ်ဳိးနဲ႔တူတယ္။

အဆိုုပါဌာနက အိမ္ေစ်း၊ေၿမေစ်း၊အိမ္ငွားခ၊ခရီးသြားလာစရိတ္၊သယ္သူပိုု႔ေဆာင္ခ၊ အဓိကအစားအေသာက္ေစ်းႏွဳန္းမ်ား၊လူသုုံးကုုန္ပစၥည္းေစ်းႏွဳန္းမ်ား၊စသည္႔ consumer price index (CPI) ကိုုအပတ္စဥ္၊လစဥ္၊ႏွစ္စဥ္ေကာက္ယူထားၿပီး တစ္ႏိုုင္ငံလုုံးေငြေဖါင္းပြမႈကိုုတြက္ခ်က္ပါတယ္။ၿပီး

ရင္ဒီအခ်က္ေတြကိုုၿခဳံငုုံ သုုံးသပ္ၿပီးေတာ႔ စတိုုင္ပင္ဘယ္ေလာက္တိုုးသင္႔တယ္၊ ၀န္ထမ္းလစာ

ဘယ္ေလာက္တိုုးသင္႔တယ္ဆိုုတာ ႏွစ္မကုုန္ခင္မွာ အစိုုးရအဖြဲ ကိုုေထာက္ခံတင္ၿပ ႀကရပါတယ္။ႏွစ္စဥ္ႏွစ္စဥ္ဒီလိုုတင္ၿပတာရွိေတာ႔သက္ဆိုုင္ရာအစိုုးရဌာနက၀န္ထမ္းေတြ၊ပုုဂၢလိကလုုပ္ငန္းမ်ား က၀န္ထမ္းေတြကိုလစာစရိတ္ေတြတိုုးေပးႀကပါတယ္တဲ႔။အဲဒီလိုုတိုုးေပးတဲ႔ အခါ ရာခိုုင္ႏွဳန္းကမမ်ားဘူး၊ၿမန္မာႏိုုင္ငံ မွာ လိုု၁၀ႏွစ္ နွစ္၂၀ေနမွတိုုးေပးတဲ႔အခါႀကေတာ႔အစိုုးရကလည္းဘတ္ဂ်က္ကိုုထိခိုုက္

ေလာက္ေအာင္တိုုးေပးရေတာ႔ နင္႔ ကနဲပဲ။နည္းနည္းစီႏွစ္စဥ္ ေငြေဖါင္းပြမႈႏွဳန္း ကာမိေအာင္တိုုးတိုုး ေပးသြားေတာ႔ အစိုုးရမွာ လည္းသိပ္ၿပီးေတာ႔ဘတ္ဂ်က္ထိခိုုက္ေလာက္ေအာင္အေၿခအေနမ်ဳိးမဟုုတ္ေတာ႔ တိုုးေပးရတဲ႔အတြက္ အစိုုးရ မွာ လည္းနံမည္ေကာင္းရႏိုုင္ပါတယ္။

အခ်ိန္မေႏွာင္းေသးပါဘူး၊သက္ဆိုုင္ရာအစိုုးရ၀န္ႀကီးဌာနေတြ ဒီစနစ္ ကိုု ေၿပာင္းလဲလုုပ္ ကိုုင္ဖ႔ိုုအခ်ိန္ေတြအမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။အလားတူပါပဲ၊ အမ်ားၿပည္သူအတြက္ လုုပ္ေန ရတဲ႔

လ ွ်ပ္စစ္၊မီးရထား၊ေရေႀကာင္း ပိုု႔ေဆာင္ေရး၊ ေလေႀကာင္း ပိုု႔ေဆာင္ေရး၊ စက္သုုံးဆီ၊ စတဲ႔ဌာနေတြ လည္း အမ်ားၿပည္သူ ကိုုေရာင္း ခ်တဲ႔ မိမိ တိုု႔ ရဲ ႔ ၀န္ေဆာင္ခေတြ၊ products ေတြရဲ႔ ၿပည္သူကိုုေရာင္းခ်

သင္႔တဲ႔ ၀န္ေဆာင္ခေတြ၊ပစၥည္းေစ်းႏွူန္းေတြကိုု ႏွစ္စဥ္တြက္ခ်က္ၿပီး တိုုးၿမွင္႔သြားရင္ေပးရတဲ႔သူမွာ လည္း

မေထာင္းတာ၊အစိုုးရအေနနဲ႔ လည္းမနစ္နာေတာ႔ဘူး။ အခုုေတာ႔ ဆိုုရွယ္လစ္ေခတ္ ကအရာရာ ကိုု subsidize လုုပ္တဲ႔ အက်င္႔ကပါေနၿပီး အစိုုးရေရာင္းတဲ႔ ပစၥည္း၊ေပးတဲ႔၀န္ေဆာင္မႈ ဆိုုရင္ “ေပါေခ်ာင္ေကာင္း” လိုု႔

သတ္မွတ္ႀကတာအက်င္႔ပါေနပါၿပီ။ ရထားခေတြေစ်းတက္တယ္၊ လက္ခံပါတယ္၊ ထိုုက္တန္တဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈေတာ႔ လိုုခ်င္ႀကပါတယ္။ ၀န္ေဆာင္မႈေတြက မတိုုးတက္လာေတာ႔ ၿပည္သူေတြက အားမလိုု အားမရၿဖစ္တာအမွန္ပါ။ ရထားခတက္ရတာကလည္း အရင္ကမတက္ခဲ႔ ရေတာ႔ အရင္က အရႈံးေပၚ ေနတာေတြအခုုမွ ေထ ေနရတယ္ေလ။ ဒါေတြကိုုေတာ႔ ၿပည္သူ႔ ေတြနားလယ္ေပးရမွာပါ။ ဒါေပမဲ႔ စနစ္

( system) ကိုုေတာ႔မလႊဲမေသြ ၿပင္ဆင္ရမွာပါ။ေမာင္တိုုင္ပင္အႀကံ ၿပဳ ခ်က္ဟာေတာ္ေတာ္ၿမင္႔ပါတယ္။ညွိ

ႏိုင္းတိုုင္ပင္ရမဲ႔ဌာနေတြလည္းမ်ားပါတယ္။ အခုုခ်ိန္ေလာက္က စ ထားရင္မမွားပါဘူး။ၿမန္မာႏိုုင္ငံမွာအုုပ္

ခ်ဳပ္ေရး၊စီးပြားေရး၊ဘ႑ာေရးစတဲ႔ အပိုုင္းေတြမွာၿပင္ရမွာ ေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ၿပင္ဖိုု႔စိတ္ပါ လာေအာင္

ေထာက္ၿပေၿပာဆိုုေနၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။