ခရုုိနီစီးပြားေရး

ခရုုိနီမ်ား ကိုု အလ ႊာအသီးသီးမွာ ရွိတဲ႔ ၿပည္သူမ်ားက အၿမင္ မႀကည္လင္ႀကပါဘူး။”ခရုုိနီ” ကိုုအဂၤလိပ္အဘိဓါန္မွာအဓိပၺါယ္ဖြင္႔ဆိုုထားတာက" the practice of unfairly giving the best jobs to your friends when you are in a position of power( cronyism) "လိုု႔ၿဖစ္ပါတယ္။တခ်ိန္ကအာဏရလူ
တန္းစားနဲ႔စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္မ်ားအႀကားယုုံႀကည္မႈပ်က္ၿပားခဲ႔ပါတယ္။၂၀၀၄ခုုႏွစ္မတိုုင္မီေလာက္ထိပိုု႔
ကုုန္သြင္းကုုန္လုုပ္ငန္းကိစၥေတြဟာအဆင္ေၿပေၿပေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ရွိခဲ႔ပါတယ္။ဒါေပမဲ႔စးီပြားေရးသမားေတြထဲမွာရွိတဲ႔စုုန္းၿပဴးေတြဟာအာဏာပိုုင္ေတြဆီကိုုအမ်ိဳးမ်ိဳးေသာသတင္းမွားေတြပိုု႔ခဲ႔တာေႀကာင္႔ကုုန္သြယ္မႈလုုပ္ငန္းေတြမွာbarriersေတြတစ္ခုုၿပီးတစ္ခုုေပၚလာၿပီးအမ်ားစုုကလုုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္တဲ႔အခါအဆင္႔တိုုင္း
လိုုလိုုမွာ ႀကပ္ညွပ္ကုုန္ပါတယ္။ အာဏာပိုုင္ေတြနဲ႔နီးစပ္တဲ႔သူ ခရုုိနီအုုပ္စုု ကေတာ႔ special previliages ေတြရႀကတာေႀကာင္႔ ပုုံမွန္လုုပ္ငန္းစဥ္မွာမပါ ပါဘူး။အဲဒီေခတ္က၀န္ႀကီးေတြနဲ႔စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္ေတြ
ေတြ႔ႀကလိုု႔ barriers အေႀကာင္းေၿပာႀကရင္ ”ခင္ဗ်ားတိုု႔ပဲသြားသြားေၿပာႀကတာမဟုုတ္လား”လိုု႔ၿပန္ေၿပာတာ
ေတြႀကားရေတာ႔သူတိုု႔ထဲမွာအထက္ကိုုမ်က္ႏွာလိုုအားရသြားသြားတင္ၿပသူေတြရွိေနၿပီဆိုုတာလုုပ္ငန္းရွင္
ေတြသိလာႀကေရာ။ ဒါကိုုလည္းယုုံႀကၿပီး barriers ေတြေပၚလာတာမဟုုတ္လား။

တိုုင္းၿပည္ထဲမွာရွိတဲ႔လူတိုုင္းမသိႏုုိင္တဲ႔လုုပ္ငန္းေတြ၊ ဒီလုုပ္ငန္းအက်ဳိးရွိႏိုုင္တယ္ဆိုုတာ လူအခ်ဳိ႔သိေနေသာ္လည္း အထက္ကိုုမေပါက္မေရာက္ႏုုိင္တဲ႔အတြက္ဒီတိုုင္းႀကည္႔ေနရတဲ႔လုုပ္ငန္းေတြ---ဒီလုုပ္ငန္းေတြကိုုခရုုိနီေတြပဲတိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္လုုပ္ကိုုင္ခြင္႔ရႀကပါတယ္။ေနၿပည္ေတာ္ႀကီးတည္
ေဆာက္ခ်ိန္တုုံးကဒီသာဓကေတြကိုုေတြ႔ႀကရမွာပါ။လုုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာသိသာၿမင္သာထင္သာ
ၿဖစ္ေအာင္လုုပ္ၿပီးၿပိဳင္ဆိုုင္ႀကရတာမဟုုတ္ပါဘူး။ဒါေပမဲ႔လည္းဒီလိုုအၿဖစ္အပ်က္ေတြဟာမဆန္းေတာ႔ပါဘူး၊ႏိုု္င္ငံတကာမွာ လည္းအစိုုးရလုုပ္ငန္းႀကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုု အစိုုးရယုုံႀကည္တဲ႔သူေတြကိုုပဲ limited tender ကန္သတ္တင္ဒါေခၚယူၿပီး လုုပ္ခိုုင္းေလ႔ရွိပါတယ္။

လုုပ္ငန္းရွင္တိုုင္း ရႀကတာမဟုုတ္ပဲ အာဏာပိုုင္ေတြကခရုုိနီၿဖစ္လာမဲ႔သူေတြကိုု
အရင္လုုပ္ခဲ႔ဘူးတဲ႔လုုပ္ငန္းအေတြအႀကံဳေတြေပၚမွာအေၿခခံၿပီးလုုပ္ငန္းေတြကိုုေပးခဲ႔တာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္လုုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးလမ္းကိုုကေရာ္ကမယ္ခင္းခဲ႔တာေႀကာင္႔ၿပန္ေရာ္ရတဲ႔အၿပင္နံမည္မပ်က္ေအာင္မနည္းလုုပ္ခဲ႔ရတယ္။ဒီအၿဖစ္အပ်က္ေတြဟာသိသိသာသာႀကီးၿဖစ္ခဲ႔တာၿဖစ္ပါတယ္။အာဏာပိုုင္ေတြဘက္ကေတာ႔စြမ္းေဆာင္ရည္ၿပည္႔၀တဲ႔ယုုံႀကည္စိတ္ခ်ရတဲ႔တုုိင္းရင္သားလုုပ္ငန္းရွင္(ခရုုိနီ)ေတြကိုုေမြးထုုတ္ႏိုုင္ခဲ႔ တယ္လိုု႔ဆိုုပါတယ္။ၿပည္သူေတြဘက္ကႀကည္႔ရင္ခရုုိနီၿဖစ္ေပမဲ႔အစိုုးရဘက္ကႀကည္႔ရင္ႏုုိ္င္ငံတကာမွာ
၀င္ဆန္႔ၿပီးလုုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ရည္အၿပည္႔အ၀ရွိတဲ႔တိုုင္းရင္သားလုုပ္ငန္းရွင္ေတြလိုု႔ၿမင္ပါတယ္။(တိုုင္းရင္း
သားလိုု႔သာဆိုုတာပါ၊သူတိုု႔အထဲမွာတရုုတ္အႏြယ္ေတြတစ္မတ္သားငါးမူးသားရွိသူေတြအမ်ားႀကီးပါေနပါ
တယ္)

အခုုေခတ္ကအဘအဘမလုုပ္တတ္ရင္စီးပြားရွာရတာမလြယ္ပါဘူး။ အဲေတာ႔ခရုုိနီအေသးစားေတြ၊အလတ္
စားေတြ၊အႀကီးစားေတြေပၚလာၿပီးစီးပြားေရးသမားတိုုင္းအာဏာပိုုင္ေတြနဲ႔နီးစပ္ေအာင္ေပါင္းသင္းေနထိုုင္ႀက
ရတာပါ။သူတိုုထဲမွာ ေတာင္ေၿပာေနႀကတာေတြရွိပါတယ္။ေ၀းေ၀းလည္းမေနနဲ႔၊ နီးနီးလည္းမေနနဲ႔၊ ေခၚရင္ႀကားေလာက္တဲ႔ေနရာကေနပါတဲ႔မေခၚမေၿပာမထိမေတြ႔လိုု႔ကေတာ႔မရတာကိုုး။ဒါေပမဲ႔အေနမွန္ၿပီး
ေအာင္ၿမင္တဲ႔စီးပြားေရးသမားအခ်ိဳ႔လည္းရွိပါေသးတယ္။ဒါေပမဲသူတိုု႔လည္းနဲနဲေတာ႔လုုပ္ရေသးတယ္လိုုနီးစပ္သူေတြကေၿပာပါတယ္။၀င္လိုု႔ေကာင္းေအာင္လုုပ္ရတဲ႔အခါအရင္တုုံးကသီတင္ကြ်တ္ေလာက္ပဲ“ဂါ”ႀက
တာပါ။အခုုေခတ္ေတာ႔ခရစ္စမတ္၊နယူးရီးယား၊ၿမန္မာႏွစ္သစ္ကူး၊တရုုတ္ႏွစ္သစ္ကူး၊အကုုန္လုုံးေထြးၿပီးဆိုုင္ဆိုုင္မဆိုုင္ဆိုုင္”ဂါ”ႀကရပါတယ္။ မဂၤလာေဆာင္တိုု႔၊ happy birthdayတိုု႔ကေတာ႔အေကာင္းဆုုံးေပါ႔။





တစ္ခါတုုံးကလူတစ္ေယာက္ေမာင္တိုုင္ပင္ကိုုေၿပာဘူးတယ္။ ဌာနေတြဟာကိုုယ္ကပဲေရွ႔ေနာက္မဆင္မခ်င္ barriers ေတြဖန္တီး ၿပဌါန္းၿပီးေနာက္ လူေတြေအာ္လာႀကတဲ႔အခ်ိန္ႀကေတာ႔ ေၿဖေလ ွ်ာေပးတယ္ဆိုုၿပီး liberalise လုုပ္လိုုက္ၿပန္ေရာ၊ ဒါနဲ႔ပဲလုုံးၿခာလိုုက္ေနတာလိုု႔ေၿပာဘူးတယ္။ အခုုလာၿပန္ၿပီ--ပိုု႔ကုုန္သြင္းကုုန္
လိုုင္စင္မလိုုတဲ႔စနစ္တဲ႔---တိုုင္းၿပည္တိုုင္းႏိုုင္ငံတိုုင္းမွာ trade statistic, trade data ေတြရွိပါတယ္။ဒီ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြဟာတိုုင္းၿပည္ရဲ႔ စီးပြားေရးနဲ႔ဆိုုင္ပါတယ္။