ဘဏ္ႏွင္႔စေတာ႔ရွယ္ယာ

ၿပီးခဲ့တဲ့စေနေန ့ထုတ္ the Voice ဂ်ာနယ္မွာရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္ႏွစ္ရက္တိတိေစ်းဦးမေပါက္ဆိုတဲ့သတင္းပါလာေတာ့ေမာင္တိုင္ပင္စိတ္ဝင္စားမိတယ္။ ဘယ္ႏွဲ႕-- ကုမၸဏီေလး ၃ ခုပဲရွိပါတယ္--အဖြင့္ေစ်း ၉၆၀၀ က်ပ္မွာ အနိမ့္ဆုံး ၉၃၀၀ က်ပ္စာရင္းပိတ္ေတာ့ ၉၄၀၀ က်ပ္ ျဖစ္ၿပီး ယခင္သီတင္းပါတ္ထက္ ရွယ္ယာ ေရာင္းဝယ္မႈမွာ ၄၀% က်သြားတယ္လို႔ သတင္းမ်ားကဆိုထားပါတယ္။ ေနာင္မၾကာခင္မွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းသက္သက္သာလုပ္တဲ ့ ဘဏ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ပထမပုဂၢလိကဘဏ္လည္းရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာဝင္ေရာက္လာေတာ့မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ 

ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္ဟာရွယ္ယာအသစ္မ်ားေရာင္းခ်တာမဟုတ္ပဲလက္ရွိ ရွိေနတဲ့ရွယ္ယာေတြကိုပဲေရာင္း ခ်တာျဖစ္ပါတယ္။ ရွယ္ယာအသစ္ေရာင္းမယ္ဆိုရင္ prospetus ထုတ္ျပန္ ၿပီးဘာလုပ္မယ္၊ဘယ္လိုလုပ္မယ္၊စသည္ျဖင့္business plan ကိုေရးဆြဲတင္ျပၿပီး IPO (initial public offering)မ်ားထုတ္ေရာင္းႏိုင္ပါမယ္။ ဒါကေတာ့ ဘဏ္ရဲ ့board of directors မင္ဘာေတြ ငွားရမ္းထားတဲ့CEO or COO ေတြရဲ ့လုပ္ေဆာင္စဥ္းစားခ်က္ေတြအေပၚမူတည္ပါလိမ့္မယ္။ ရွယ္ယာရွင္ေတြအေနဲ႔ အစုတစ္စုပဲပိုင္ပိုင္ ဒီဘဏ္ဟာအမ်ားႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာကုမၸဏီ (public listed company) တစ္ခုျဖစ္တယ္မိမိလည္းဆိုင္တယ္ဆိုတာေမ့ မေနဖို ့လိုပါတယ္။

ဘဏ္ရဲ ့ရွယ္ယာေရာင္းဝယ္မႈဟာ က်ေနတယ္၊အေရာင္းအဝယ္မျဖစ္ဘူးဆိုတာရွင္းပါတယ္။ ရွယ္ယာရွင္ေတြဟာ မိမိ ပိုင္ရွယ္ယာေတြကိုထုတ္မေရာင္းလို႔ပါ။ဒီဘဏ္ရဲ ့ရွယ္ယာအမ်ားစုဟာယခင္ကအစိုးရပိုင္ေတြျဖစ္ေပမဲ့ယခင္အစိုးရလက္ထက္မွာ ရွယ္ယာေတြကိုပုဂၢလိကလက္ထဲလႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့အတြက္အစိုးရရဲ ့ရွယ္ယာပါဝင္မႈဟာအခ်ိဳးအစားရာခိုင္ႏွဳန္းေတာ္ေတာ္နည္းသြားပါတယ္။အရင္းစစ္ လိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ႏိုင္ငံေတာ္က ႏွစ္စဥ္ဘတ္ဂ်က္မရရွိလို႔ပါလို ့အေၾကာင္းျပပါတယ္။ထည့္ဝင္ထားတဲ့ရွယ္ယာကိုဒီအတိုင္းထားရင္လည္းရေနေပမဲ့ ပုဂၢလိကကိုထုတ္ေရာင္းခဲ့ပါတယ္။ ယင္းသို႔ေရာင္းရာမွာပုဂၢလိကေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုျဖန္ ့မေရာင္းပဲ လုပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းအေရအတြက္အနည္းငယ္ကိုသာေရာင္းခ်ခဲ့တဲ့အတြက္ဘဏ္အစုရွယ္ယာအမ်ားစုဟာလူတစ္စုလက္ထဲမွာသာရွိေနပါတယ္။အမ်ားပိုင္ဘဏ္ဆိုတာေမ့ေနပါတယ္။သူတို႔အားလုံးဟာ စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းမွာ သူတို႔ပိုင္ရွယ္ယာေတြကိုေရာင္းခ်ေပးဖို႔စိတ္ကူးထဲမွာမရွိၾကပါ။ရွယ္ယာအမ်ားစုကိုကိုင္ထားၿပီး BOD
မွာၾသဇာအာဏာရွိေရးအတြက္သာကိုင္ထားၾကမွာျဖစ္ပါတယ္-- အခုဘယ္သူေတြကေရာင္းေနတာလဲ လို ့စီစစ္လိုက္ရင္ရွယ္ယာအနည္းငယ္ကိုယခင္ကတည္းကဝယ္ထားခဲ့သူမ်ားကသာေငြလို၍ျဖစ္ေစ၊ အျခားအေၾကာင္း ေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ေရာင္းခ်ျခင္းေၾကာင့္သာေစ်းကြက္မွာ ရွယ္ယာ အေရာင္းအဝယ္ျဖစ္ေနျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။

အဲေတာ့ ဘာလုပ္သင့္သလဲ? ဆိုတဲ့အခ်က္ ေခါင္းပူေအာင္စဥ္းစားမိတဲ့အခါ rolling လုပ္ဖို႔ ေျပာရင္ေကာင္းမလားေတြးမိပါတယ္။ ရွယ္ယာအမ်ားစုကိုပိုက္ထားသူေတြ ရန္ကုန္စေတာ့ အိတ္ခ်ိန္းမွာမိမိတို ့ပိုင္ရွယ္ယာမ်ားကို ထုတ္ေရာင္ျခင္း၊ ျပန္ဝယ္ျခင္း မ်ားမလုပ္သင့္ပါဘူးလား ? အစိုးရ (စီးပြားကူးသန္း ကေကာမိမိ ပိုက္ထားတဲ့ ရွယ္ယာေတြကို ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ ထုတ္ေရာင္းျခင္း ျပန္ဝယ္ျခင္းမ်ားလုပ္ေပးကာ ေစ်းကြက္ကို လႈပ္ရွားလာေအာင္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ အစိုးရကဘတ္ဂ်က္မရွိဘူးဟုဆိုႏိုင္ေပမဲ့ revolving fund တစ္ခုဖန္တီးလုပ္ကိုင္ရင္မရေပဘူးလား ? ဒါကလုပ္ခ်င္ရင္ေျပာပါတယ္။ မလုပ္ခ်င္လို ့ထိုင္ေနလည္းရပါတယ္။ အတိုခ်ဳပ္ေျပာခ်င္တာက ေစ်းကြက္က္ိုလႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္ေစခ်င္တာပါ။

ေနာက္အေရးႀကီးဆုံးေျပာခ်င္တာကဘဏ္ဟာအမ်ားႏွင့္သက္ဆိုေသာဘဏ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းမွာ listed ျဖစ္ၿပီး capital စုေဆာင္းႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရးရရွိေနတာပါ။ ဘဏ္ကို BODကစီမံအုပ္ခ်ဳပ္ ေနေသာ္လည္း transparency accountability ျဖစ္ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ ဘဏ္ဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆိုတာရွယ္ယာရွင္ေတြသိေအာင္လုပ္ဖို႔ ထုတ္ျပန္ ဖို ့media ကေနတဆင့္ ၃လ တစ္ႀကိမ္ေလာက္ျဖစ္ျဖစ္လုပ္ဖို ့လိုပါတယ္။အျခားဘဏ္ (ခ႐ိုနီ) ေတြလို low profile ေနလို႔မရပါ။ဘဏ္တစ္ခုဟာ ဘဏ္ခြဲေတြအမ်ားႀကီးဆိုၿပီး ႂကြားဝါေနတာထက္ ဘဏ္ဝန္ထမ္းေတြ ဘဏ္အေၾကာင္းသိဖို ့ လုပ္နည္လုပ္ဟန္ေတြစနစ္က် ဖို႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြေကာင္းဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ဘဏ္လုပ္ငန္းတစ္ခုတည္းသာလုပ္တဲ့ ပထမပုဂၢလိကဘဏ္ ရန္ကုန္စေတာ့အိတ္ခ်ိန္းဝင္ေရာက္လာတဲ့အခါ ႏွဳိင္းယွဥ္စရာရွိလာၿပီျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္သည္အစဥ္အၿမဲ သြက္လက္ active ေနဖို႔ လိုေၾကာင္းေျပာခ်င္ပါတယ္----