ပုဂၢလိကလက္ထဲကၿမန္မာဆန္စပါးလုပ္ငန္း (အဆက္)

ဆန္စပါးလုပ္ငန္း၏တိုးတက္မွဳအခ်ိဳ ႔

ျမန္မာ့ဆန္စပါးလုပ္ငန္းျဖတ္သန္းလာခဲ့သည့္လမ္းေၾကာင္းကိုၿပန္ေျပာင္း ၾကည့္လွ်င္ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီလက္ထက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအားလံုးျပည္သူပိုင္သိမ္းခဲ့စဥ္ကဆန္စက္မ်ားမပါဝင္ခဲ့ၾကပါ။သို႔ေသာ္စက္ပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားထံမွစပါးဝယ္ယူႀကိတ္ခြဲခြင့္မရရိွခဲ႔ပါ။ဆန္ႀကိတ္ခြဲၿပီးျဖန္႔ျဖဴးေရာင္းခ်ခြင့္မရွိပါ။စက္ပိုင္မ်ားအေနျဖင့္အစိုးရစပါးကိုသာလွ်င္တြက္ေခ်မကိုက္ေသာႀကိတ္ခြဲခႏႈန္းထားရယူ၍သာႀကိတ္ခြဲခြင့္ရွိပါသည္။ထိုစဥ္ကလယ္သမားဝမ္းစာစပါးႀကိတ္ခြဲခြင့္ကိုပင္စက္တိုင္းမရရွိခဲ့ပါ။ရသည့္စက္ႀကိတ္ခသည္တြက္ေခ်မကိုက္သည့္အခါေအာက္ေျခဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း၍မသမာမႈ မ်ားျပဳလုပ္လာၾကပါသည္။ထြက္ရွိလာသည့္ဆန္၊ဆန္ကြဲ၊ဖြဲႏု၊ႏြားစားဖြဲ၊စပါးခြံစသည့္ဆန္ႏွင့္ဆန္ထြက္ပစၥည္းမ်ားအေပၚမမွန္မကန္ျပဳလုပ္လာၾကပါသည္။လက္ရဲဇက္ရဲရွိေသာစက္ပိုင္အခ်ိဳ႕သည္အေရးယူခံရၿပီးေထာင္က်ဘဝပ်က္ခဲ့ၾကပါသည္။ဤနည္းျဖင့္ဆန္စက္အခ်ိဳ႕မွာျပဳန္းတီးအင္အားျဖစ္သြားခဲ့ကာႏိုင္ငံ၏ဆန္ႀကိတ္ခြဲအားမ်ားေလ်ာ့နည္းသြားခဲ့ပါသည္။အဆိုပါအခ်က္သည္လည္းကုန္သြယ္လယ္ယာကိုဖ်က္သိမ္းေစခ်င္ေသာအေႀကာင္းတစ္ရပ္အေနၿဖင္႔ေနာက္ပိုင္းစဥ္းစားလာရာတြင္ပါ၀င္ေကာင္းပါ၀င္ လာႏိုင္ ပါသည္။

သို႔ေသာ္ႏိုင္ငံပိုင္အပိုင္း၌ ေခတ္မီဆန္စက္သစ္ႀကီးမ်ားကို ဂ်ပန္ေခ်းေငြ၊ ေအဒီဘီ ေခ်းေငြ၊တ႐ုတ္ေခ်းေငြမ်ားျဖင့္တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ႏိုင္ငံ၏ႀကိတ္ခြဲအားမွေခတ္မီဆန္စက္မ်ားေၾကာင့္စပါးစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈတိုးတက္လာသည္ႏွင့္လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိခဲ့ပါသည္။ထိုစဥ္ကဆန္စက္ႀကီးမ်ားႏွင့္အတူေခတ္မီသိုေလွာင္႐ံုမ်ားကိုလည္းေခ်းေငြအကူအညီျဖင့္တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ကုန္သြယ္/လယ္ယာသည္ေဒသတြင္းရွိအင္ဒိုနီးရွားက BULOG၊ထိုင္းမွPWO၊မေလးရွားမွBERNAS၊ဖိလစ္ပိုင္မွNFAစသည့္ဆန္စပါးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာႏိုင္ငံပိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊အၾကားမ်က္ႏွာမငယ္အေလးပင္အထားခံရသည့္အေနအထားတစ္ခုသို႔ေရာက္ခဲ့သည္ဟုဆိုရပါမည္။သို႔ေသာ္ထိုစဥ္ကတည္ေဆာက္ခဲ့သည့္infra-structure ကိုလုပ္ငန္းအတြက္ျပည့္ျပည့္ဝ၀အသံုးခ်ႏိုင္မႈပိုင္းတြင္အားနည္းခဲ့ျခင္းကေတာ႔သိသာထင္ရွားလွေပသည္။


  ေခတ္မီဆန္စက္မ်ားႏွင့္အတူဆန္စပါးရိတ္သိမ္းခ်ိန္နည္းပညာအသံုးခ်ဌာန တစ္ခုကို ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အစိုးရ၏ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈႏွင့္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ပါ သည္။ စပါးအေရအတြက္ ပိုမိုထုတ္လုပ္ လာေရးကို ဦးစားေပးလုပ္ကိုင္ေနခ်ိန္ျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ ေလလြင့္ဆံုး႐ံႈးမႈေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေရး၊ဆန္စပါးအရည္အေသြးတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေရးကိုရည္မွန္းခ်က္ထားလုပ္ကိုင္သည့္ရိတ္သိမ္းခ်ိန္လြန္နည္းပညာအသံုးခ်ဌာန၏ လုပ္ေဆာင္ မႈမ်ားမွာအဆိုပါ ဆယ္စုႏွစ္ကာလအတြင္း ထင္ရွား ေပၚလြင္ ခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ပါ။ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး၁၉၈၉ခုႏွစ္မွစ၍ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေပးေနေသာျပည္ပအေထာက္အပံ့ကူညီမႈမ်ားရပ္ဆိုင္းသြားသည့္အခါ take off အေနအထားသို႔စတင္ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာရိတ္သိမ္းခ်ိန္လြန္နည္းပညာအသံုးခ်ဌာန(PTAC)သည္တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအရွိန္အဟုန္မ်ားတန္႔သြားခဲ့ပါသည္။ထိုကာလအတြင္းျမန္မာ့ဆန္စပါးအရည္အေသြးလည္းက်ဆင္းသြားခဲ့ပါသည္။(PTAC)သည္သုေတသနႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရန္တည္ေထာင္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ေနေသာ ဌာနတစ္ခု မဟုတ္ပါ။ PTAC ၏အဓိကအားနည္းခ်က္မွာသုေတသနႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းကိုအဆင့္မီမီလုပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္ ပညာရွင္မ်ားေမြးထုတ္ရန္ အခြင့္အလမ္းမရရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ဒီႀကားထဲ ပီတီေအစီကို ကိုယ္က်ိဳးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္အသုံးခ်မွဳမ်ားလည္းရွိခဲ႔ၿပီး မည္သူမွထိေရာက္စြာတားဆီးမွဳမ်ားမၿပဳလုပ္ႏိုင္ၿခင္းမွာအာဏာရွင္စနစ္၏ဆိုး၀ါးလွေသာအက်ိဳးဆက္မ်ားၿဖစ္ခဲ႔ပါသည္။

၂၀၀၃ခုႏွစ္ဧၿပီလ ၂၃ရက္မွစ၍ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားထံမွစပါးမ၀ယ္ေတာ႔ဟုအမိန္႔စာထုတ္ၿပန္ခဲ႔ေသာ္လည္းကုန္သြယ္လယ္ယာအဖြဲအစည္းကိုဖ်က္သိမ္းေတာ႔ဟု တိက်ၿပတ္သားေသာညႊန္ႀကားခ်က္စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားထံမွမလာခဲ႔ပါ။(သို႔ေသာ္လည္း ၀န္ႀကီးထံအမိန္႔ညႊန္ႀကားခ်က္ေရာက္ခ်င္ေရာက္ ႏိုင္ေသာ္လည္း လုံၿခံဳမွူအေၿခအေန ေႀကာင္႔ မထုတ္ၿပန္ၿခင္းလည္းၿဖစ္ႏိုင္ပါသည္) အရင္ဆုံးလုပ္ရသည္႔အလုပ္မွာပိုလွ်ံေနေသာ၀န္ထမ္းမ်ားကိုေလွ်ာ႔ခ်ေရးၿဖစ္ပါသည္။ၿပည္ထဲေရးသို႔လည္းေကာင္းစက္မွဳ သို႔လည္းေကာင္း၀န္ထမ္းမ်ားစြာကိုေၿပာင္းေရႊ ႔ေပးခဲ႔ေသာ္လည္းအဆင္ေၿပေခ်ာေမြ ႔မွူမ်ားမရွိခဲ႔ပါ။        

အထက္မွေအာက္သိုညႊန္ႀကားခ်က္ေရာက္မလာသည္႔အခါတာ၀န္ရွိသူ၀န္ႀကီးအပါအ၀င္အႀကီးအကဲမ်ားသည္ကုန္သြယ္လယ္္ယာအဖြဲအစည္းကိုမည္သို႔မည္ပုံေရွ ႔ဆက္လက္သြားေရာက္သင္႔သည္ကိုစဥ္းစားသည္႔အခါၿမန္မာဆန္စပါးလုပ္ငန္း၏regulatory authority အၿဖစ္ေၿပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းရန္ခါးခါးသီးသီးလက္မခံသည္႔အေၿခအေနရွိဟန္တူပါသည္။စစ္အာဏာရွင္မ်ား၏အၿမင္မွာေအာက္ေၿခရွိစပါးအ၀ယ္ဒိုင္၊ဆန္စက္၊သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊သိုေလွာင္ရုံမ်ားတြင္အရည္အေသြး၊အေလးခ်ိန္၊ေစ်းႏွဳန္းတို႔ႏွင္႔ပတ္သက္၍ မသမာမွဳလုပ္ႏိုင္သည္႔အေနအထားကိုသာတစ္ဖက္သပ္ၿမင္ခဲ႔ၿပီးေခတ္ကာလအေၿခအေနအရကုန္သြယ္လယ္ယာ၀န္ထမး္မ်ားသည္”ဆင္သတ္အရပ္ေ၀”ရသည္႔အၿဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကိုေတာ႔သက္ဆိုင္သူအနည္းငယ္သာသိရွိႏိုင္ၿပီး အားလုံးၿခံဳငုံေၿပာရလွ်င္ ကုန္သြယ္လယ္ယာ ဆိုသည္႔အဖြဲ႔အစည္းသည္ ခိုးေန ဝွက္ေန သည္႔အဖြဲ႔အစည္း ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္ေငြေႀကးမ်ား ယိုဖိတ္ေအာင္ၿပဳလုပ္ေနသည္႔အဖြဲအစည္းအၿဖစ္သာၿမင္ေနႀကမည္မွာအေသအခ်ာပင္ၿဖစ္ေပမည္။သူတို႔အားလုံးမသိသည္႔အခ်က္မွာကုန္သြယ္လယ္ယာသည္ physical facilities, human resources, paddy and rice specifications, standard procedures and manuals, training manuals, operational manuals, export ducumentations, and research center and laboratory မ်ားၿဖင္႔အခိုင္အမာတည္ေဆာက္ထားေသာအဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုၿဖစ္သည္ကိုမသိရွိႀကၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။ကုန္သြယ္လယ္ယာဖ်က္သိမ္းၿပီးေနာက္ကုန္သြယ္လယ္ယာဓမၸာရုံတစ္ခုသာက်န္ပါေတာ႔သည္။ထိုစဥ္ကသက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးအေနၿဖင္႔ကုန္သြယ္လယ္ယာအတြက္အေကာင္းဆုံးေသာေၿပာင္းလဲသင္႔သည္႔စားသုံးသူေရးရာကိစၥရပ္မ်ားကိုေဆာင္ရြက္သည္႔ဌာနတစ္ခုအေနၿဖင္႔ေၿပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းခဲ႔ပါသည္။သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးအေနၿဖင္႔အနားယူသြားၿပီၿဖစ္ရာတစ္ေန႔ေန႔တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္၌အမွန္တရားကိုေဖၚထုတ္ေရးသားလိမ္႔မည္ဟုေမွ်ာ္လင္႔ေနပါသည္။စာေရးသူအေနၿဖင္႔ဟိုတစ္စဒီတစ္စရသည္႔သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚအေၿခခံေရးသားရသည္ၿဖစ္၍အမွန္တရားႏွင္႔နီးစပ္မွဳရွိခ်င္မွရိွႏိုင္မည္ၿဖစ္ပါသည္။

  ေၿပာင္းလဲလိုက္သည္႔ ကုန္သြယ္လယ္ယာ ဖြဲ႔စည္းပုံအေနအထားအရ PTAC ကဲ႔သို႔ေသာသုေတသနစင္တာသည္အဖိုးတန္ပတၲၿမားတစ္ခုၿဖစ္ေသာ္လည္းေက်ာက္ေကာင္းမသိသည္႔လူေတြအႀကားမွာဟိုေရာက္မလိုဒီေရာက္မလိုၿဖစ္ခဲ႔ႀကရပါသည္။ေနာက္ဆုံးမိခင္ဌာနလုပ္ငန္းႏွင္႔လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိသည္႔အမည္သို႔ေၿပာင္းလဲခဲ႔ရပါသည္။ကံေကာင္းသည္မွာကုန္သြယ္လယ္ယာ၏ sideline အရဖြဲ႔စည္းထားေသာ MITS အဖြဲ႔အစည္းရွိေနသည္႔အတြက္ PTAC ၏လုပ္ငန္းအခ်ိဳ႔ကိုဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္႔အခြင္အေရးရွိေနသည္႔ၿပင္PTAC ၏လူအရင္းအၿမစ္အခ်ဳိ ႔ သည္MITSမွာဆက္လက္ရွင္သန္ခြင္႔ရေနသည္အတြက္လူ႔အရင္းအၿမစ္မ်ားရွားပါးေနခ်ိန္တြင္အရည္အေသြးႏွင္႔ပတ္သက္၍လွူပ္ရွားခြင္႔ရေနၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။



စီးပြားကူးသန္း၀န္ႀကီးမွပို႔ကုန္၃ဆတိုးတက္ေရးရည္မွန္းခ်က္ခ်မွတ္လိုက္သည္႔အခါလယ္ယာသီးႏွံပို႔ကုန္မ်ား၏အရည္အေသြးစစ္ေဆးခ်က္မ်ားကိုမည္သည္႔ဌာနကေဆာင္ရြက္မည္ဆိုသည္႔အခ်က္သည္အေရးပါလာသည္ႏွင္႔အမွ်ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုနည္းပါး function မ  ရွိသေလာက္နည္းပါးစြာၿဖင္႔လွူပ္ရွားေနရေသာ PTACကဲ႔သို႔ေသာဓါတ္ခြဲသုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားမွာပါးစပ္ေၿပာမဟုတ္အမွန္တကယ္လုပ္ကိုင္ေတာ႔မည္ဆိုလွ်င္အေရးပါလာမည္ၿဖစ္ပါသည္။PTACအေနၿဖင္႔သုေတသနႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္လွ်က္ရွိရာဆန္စပါးလုပ္ငန္းသာမကသစ္သီးဝလံႏွင့္အျခားလယ္ယာထြက္ကုန္သီးႏွံမ်ားကိုပါတိုးခ်ဲ႔လုပ္ကိုင္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ရိတ္သိမ္းခ်ိန္လြန္နည္းပညာသုေတသနႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုကိုယ္လုပ္ႏိုင္သည့္စြမ္းအားေဘာင္အတြင္းမွလုပ္ကိုင္လွ်က္ရွိသည္ကိုေတြ႔ရေသာ္လည္းဦးေဆာင္မႈေပးႏိုင္စြမ္းအားဘက္၌အလြန္အားနည္းလွ်က္ရွိပါသည္။ႏိုင္ငံတကာအကူအညီမ်ားရယူႏိုင္သည္႔အခြင္႔အလန္းမ်ားတစ္နည္းမဟုတ္တနည္းေပၚေပါက္လာခ်ိန္၌PTAC၏လုပ္ငန္းမ်ားအကန္႔အသတ္ႏွင႔္ရွိေနၿခင္းသည္တာ၀န္ရွိသူမ်ားအပိုင္း၏စိတ္၀င္စားမွူအေပၚမူတည္ေနပါသည္။ယေန႔PTAC၌ပညာရွင္မ်ားျပဳန္းတီးစျပဳေနၿပီျဖစ္ရာဆန္စပါးရိတ္သိမ္းခ်ိန္လြန္နည္းပညာႏွင့္ပတ္သက္၍ဦးေဆာင္မႈေပးႏိုင္သူမ်ားေမြးထုတ္ရန္အခ်ိန္ကာလတစ္ခုသို႔ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။မလုပ္ႏိုင္လွ်င္ဆန္စပါးလုပ္ငန္းမ်ားနည္းတူတစ္ခ်ိန္၌ကြယ္ေပ်ာက္သြားပါလိမ္႔မည္။ ဘယ္သူေၿပာႏိုင္ပါမည္နည္း? တစ္ေန႔ေန႔ တစ္ ခ်ိန္ခ်ိန္၌ ေမာင္တိုင္ပင္တို႔အား လုံးသည္ဆန္စပါးကိုမစိုက္ပိ်ဳးေတာ႔ပဲအၿခားဆန္စိုက္ပ်ိဳးသည္႔ႏိုင္ငံမ်ားမွာဆန္တင္သြင္း၀ယ္စားသည္႔တိုင္းၿပည္ဘ၀သိုမေရာက္ဟုအဘယ္သူေၿပာႏိုင္မည္နည္း ?