စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႔ လူဘိန္းအေတြး

စီးပြားေရးေအာင္ျမင္ရန္ data သတင္းအခ်က္အလက္ ေတြကိုအေျခခံ ဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ အေရးပါေပမဲ့  ဒီေန႔ စီးပြားေရး မေကာင္းဘူး  မေကာင္းဘူး ေျပာေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီအပိုင္းကိုသိပ္ၿပီးဦးစားမေပးၾကတာကိုေတြ႕ေနရပါတယ္။

ကဲ--စီးပြားေရးတက္လာေအာင္ဘာလုပ္ၾကမလဲ-- လူပိန္းေတြးေလး ေတြးၾကည့္ၾကရေအာင္--သတင္းေတြအရအခု ဖိဖိစီးစီးလုပ္ေနတာက အခြန္ ကိုေဒါက္ေစ့ေအာင္ေကာက္ဖို႔ျပင္ဆင္ေနၾကတယ္ --သို႔ေသာ္စီးပြားေရးအဝန္းအဝိုင္းထဲကလူေတြကသူတို႔အလုပ္မလုပ္ရေသးခင္ အခြန္ဖိစီးမႈေတြေျကာင့္မတိုးတက္လာဘူးလို႔ ေျပာေနၾကတယ္--အခြန္ကအလုပ္လုပ္တဲ့သူတိုင္းေပးခ်င္လာေအာင္ဘယ္လိုလုပ္ထားသလဲ--စင္ကာပူမွာ လူတိုင္းအခြန္ေပးၾကရတယ္--ေပးတဲ့အခါလြယ္ကူေအာင္လုပ္ထားတယ္-- အခြန္ထမ္းတဲ့သူစိတ္ထဲမွာ ငါ ကလည္းေပးရေသးတယ္ -- သူတို႔ေစာက္ခြက္က သူလုပ္စာထိုင္စားေနရသလို အခ်ိဳးမ်ိဳး နဲ႔ေတာ့ မေတာင္းၾကနဲ႔ေလ-- ေပးခ်င္လာေအာင္လြယ္ကူျမန္ဆန္ဖို႔ လိုတယ္--ဆြဲေဆာင္တတ္ရမယ္-- 

ဘဏ္စနစ္ေတြျပင္တယ္တဲ့   ဘာေတြျပင္တယ္ ဆိုတာပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတာ ့မရွိေသးဘူး   ေကာမာစ္ ဂ်ာနယ္ကေဖၚထုတ္သင့္တယ္-- ဗဟိုဘဏ္လည္း transparency ျဖစ္မႈ အနည္းဆုံးပဲ-- အစိုးရေငြတိုက္စာခ်ဳပ္ေတြလြတ္လပ္စြာဝယ္ယူခြင့္ရွိသလား လို႔ ေဆြမ်ိဳးတစ္ေယာက္က ေမးလာေတာ့ ကိုယ္ လည္းခ်က္ခ်င္းမေျဖႏိုင္ဘူး--ဘဏ္စနစ္ျပည္သူေတြလိုလိုလားလာသုံးႏိုင္ေအာင္ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာႀကိဳးစားေနၾကတာ ဘာမွဟုတ္တိပတ္တိ မေျပာႏိုင္ဘူး-- ျပည္သူေတြ transaction မွာေငြစကၠဴေတြအကိုင္ရနည္းလာေလေလ ေငြစကၠဴအသစ္႐ိုက္ရတဲ့ စရိတ္သက္သာေလေလ မဟုတ္ပါလား--၁ေသာင္းတန္အတု ကလည္းတေလာကဆိုေတာ္ေတာ္ ဂယက္႐ိုက္ခဲ့တယ္-- 

export အပိုင္းမွာ ပဲကေတာ့ ျပန္တက္မလာႏိုင္ေသးဘူး--value adding ကိုဂ႐ုစိုက္သင့္တယ္   သားငါး  လည္းအရင္လို ျပန္မျဖစ္ေသးဘူး-- ဘာေတြျဖစ္ေနလဲ အေျဖရွာသင့္တယ္--civil society 

တစ္ခုျဖစ္တဲ့ UMFCCI  လည္းသူ႔ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာအားရစရာမေကာင္းလာပါဘူး-- ဝန္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ interaction ေတြရွိၿပီး ပုဂၢလိက က႑ကလိုအပ္တာေတြကိုတင္ျပ ႏိုင္ရပါမယ္--

အရင္က ငါးပုဇြန္  export ကအားရစရာေကာင္းသေလာက္အခု မွိန္ေနပါတယ္--သစ္ကေတာ့ ထားလိုက္ပါေတာ့ ကမ႓ာေက်ာ္ IKEA လို MNC နဲ႔ သစ္အေခ်ာထည္ furniture ေတြဘယ္လိုထုတ္ မလဲဆိုတာေဆြးေႏြး လို႔ ရတာပါပဲ

 manufacturing sector ကေတာ့  လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္ လို႔ထင္တယ္--တစ္ေန႔က မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ဖီလစ္ပိုင္ မွာ နံမည္ႀကီးတဲ့ မုန္႔ တဲ့ packing လွ လွ ေလးနဲ႔ပဲလက္ေဆာင္ လာေပးတယ္--အထဲက မုန္႔ စားၾကည့္ေတာ့ ေရႊက်ီး  မုန္  ့ကြ်တ္ လိုမ်ိဳးပဲ --   Packaging နဲ႔ ကြ်တ္ရြ ေနေအာင္ လုပ္ထားတာ-- အဆန္းေတာ့မဟုတ္ဘူး-- ဒါေပမဲ့ သူက export သြားေနတာ--   ေရႊက်ီး မုန္႔ကြ်တ္  ဘာလို export လိုက္မထုတ္ ႏိုင္ရသလဲ-- Marketing လုပ္ ႏိုင္ဖို႔ပဲလိုတယ္ေလ    ေျမပဲယို  အထုတ္လွလွ ေလးေတြနဲ႔ ထုတ္ တယ္ စားလို႔ လည္းေကာင္းတယ္-- ထညက္လည္းတူတူပဲ--     ဘာေၾကာင့္ export တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ မျဖစ္သလဲ--က်ေနာ္ လူပိန္းေတြး ေတြးၾကည္မိပါတယ္ --ဘဏ္စနစ္ဆိုတာ က အဲလို ျပည္တြင္းထုတ္ လုပ္တဲ့ သူေတြ ကိုခ်ဥ္းကပ္ မင္းေငြ ယူမလား  ဘာအေပါင္မွ မေပးနဲ႔ မင္း business plan တင္ျပ-- မေရးတတ္လည္း ေရးေပးႏိုင္တဲ့ သူ  consultant firm ေတြအမ်ားႀကီး-- (ULS ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီခိုင္းၾကည့္စမ္းပါ-- ေၾကာျ္ငာဝင္တာပါ) ငွားခိုင္းလိုက္ယုံပဲ  တန္ရာတန္ဖိုးေတာ့ေပးရမွာေပါ့-- ဘဏ္ နဲ႔ေဆြးေႏြး--time frame ေမး--hire purchase လုပ္သလိုပါပဲ--   အခ်ိန္မွန္ စစ္  ရမယ္--စစ္ ပုံစစ္ နည္းေတြ ကို World bank တို႔ ADB တို႔ ကိုေမး ႏိုက္တယ္- အစိုးရ projects ေတြကို သူတို႔ third party ငွားစစ္ ခိုင္တာပါပဲ--   

ဒီလိုေအာက္ေျခသိမ္းအလုပ္ေလးေတြ   လိုက္လုပ္ယုံပဲ--လုပ္ႏိုင္ေအာင္လည္း အန္တီ လူ ေတြ က ဖန္တီးေပး ရမယ္--မစားရဝခမန္း   ဒီႏွစ္မွာ ေလပ်ံႀကီး take off လုပ္ေနၿပီ တို႔--Export ၃ဆ တက္ ရမယ္ တို႔ ဘာညာေတြ လုပ္မေနပါနဲ႔ --အခု ဆို ဆန္ export အလားအလာ အေကာင္းဆုံး   Export တက္လာေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ေပးရမလဲ-- ဆန္ exporter ေတြ ေခၚေမးဘူးလား    ဘာကူညီရမလဲ  ေမးဘူးလား-- ပဲ စားခိုင္းတဲ့ ကန္ပိန္း ေတြဘာေတြ လူရီစရာျဖစ္ေအာင္ လုပ္မေနၾကနဲ႔-- ဘယ္သူလုပ္ခိုင္းလဲေတာ့မသိဘူး -- စီးပြားေရး တိုးတက္ခ်င္တာ က ေရတိုကာလ အတြင္း-- ပဲစားလာေအာင္ လုပ္ရတာက ေရရွည္ လုပ္ရမွာ--ဒါကိုသေဘာေပါက္နားလည္ေနတဲ့ က်ဳပ္တို႔တေတြကေတာ့ ဝါးလုံးကြဲေအာင္ရီခ်င္ လိုက္ေပမဲ့  လူႀကီးျဖစ္ေနေတာ့ ထိန္းေနရပါတယ္     Value adding. အရွိန္ ရေနပါၿပီ    အိႏၵိယ ႏြယ္ဖြားေတြ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ အမ်ားႀကီး ပါ သူတို႔ ေစ်းကြက္ေတြ ဝင္ယွဥ္ ႏိုင္ဖို႔ လုပ္ၾကပါ    ေစ်းကြက္ marketing ဆိုတာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ အေျခခံပါတယ္--

ဒါကလူပိန္းေတြး ေတြးၾကည့္တာပါ--